Dioklecijanova palača - Najbitnije informacije

Dioklecijanova palača predstavlja impozantnu građevinu u Splitu, koju je izgradio čuveni vladar Dioklecijan, još u 3. veku. Na veoma uverljiv način, ova palata predstavlja jedan od najbolje sačuvanih spomenika rimskog graditeljstva, u čitavom svetu. Sagrađena je nakon abdikacije cara Dioklecijana, kako bi on u njoj mogao mirno da provede svoje poslednje dane. Danas je ova građevina jedna od najvažnijih u čitavoj Hrvatskoj, a predstavlja sjajan primer evropske, mediteranske i jadranske kulturne baštine.

Istorija Dioklecijanove palače
Smatra se da je izgradnja Dioklecijanove palače započeta još u 3. veku. Međutim, neki izvori govore da su se mnoge nadogradnje dešavale i u toku samog boravka Dioklecijana u njoj. Sve do danas nije poznato ko su tačno bili graditelji ovo palate, niti po čijoj je arhitektonskoj zamisli ona urađena. Unutar palače postoji nekoliko potpisa grčkih imena i graditelja, što vodi do zaključka da je Dioklecijan unajmio pretežno graditelje sa istoka. Nakon smrti cara Dioklecijana 316. godine, život u palati nastavlja da teče, te se dešavaju mnogobrojne transformacije palate. Budući da je postojanje palate prožeto delovanjem predromaničke, romaske, gotske i renesansne kulture, kroz istoriju je doživljavala mnogobrojne promene u izgledu i stilu. Zbog svega toga, Dioklecijanova palača je 1979. godine uvrštena u kulturnu baštinu organizacije UNESCO.

Karaktetistike Dioklecijanove palače
Dioklecijanova palača bila je građena sa izuzetno velikom pažnju, te je svaki deo trebalo da poseduje određenu funkciju. Stoga, palača je zamišljena kao građevina u kojoj će postojati careve odaje, ali i prostor za državne i verske ceremonije, vojsku, poslugu i slično.

Dioklecijanova palata je zamišljena kao vojni logor: U samom početku, Dioklecijanova palača zamišljena je kao svojevrsni vojni logor (kastrum). Zbog toga, sagrađena je kao spoj luksuzne vile, letnjikovca i kastruma, koji se dalje deli na četiri dela. Palata je bivala okružena bedemima, dok je unutrašnjost podsećala na vojni kamp. Pored tri kopnena ulaza u palatu, postojao je i jedan ulaz sa morske strane.
Splitska katedrala je nekada bila Dioklecijanov mauzolej: Splitska katedrala, koja je danas posvećena Uznesenju Blažene Djevice Marije, nekada je predstavljala carev mauzolej. On se nalazio sa leve strane na glavnoj ulici, a u istorijskim izvorima se još spominje i kao Hram Jupitera.
Careve odaje su još uvek očuvane: Prizemne odaje cara Dioklecijana su gotovo potpuno očuvane, a na osnovu izgleda se može tačno utvrditi raspored čitavog nameštaja i prostorija. Unutar njegovih odaja postojalo je čak 42 prozora i 3 balkona, sa kojih se pružao pogled na more. Takođe, veći deo kanalizacionog sistema koji je još tada osmišljen, i danas je u upotrebi.

Kako doći do Dioklecijanove palače?
Dioklecijanova palača je sagrađena na obali Jadranskog mora, na južnoj strani manjeg poluostrva. Udaljena je oko 6,5 km od Solina. S ozbirom na blizinu centra Splita, do objekta je moguće prošetati ili doći javnim prevozom. Ukoliko se nalazite u drugom gradu ili državi, moguće je doći i automobilom.

Peške: Od centra Splita je moguće doći laganom šetnjom do Dioklecijanove palače, a biće potrebno svega 10 minuta. Moguće je doći preko ulice pod nazivom Domovinskog rata.
Autobusom: Autobuske linije 25, 28 i 60 saobraćaju neposredno do palate. Autobus možete sačekati na stanici Autobuski terminal Sukoišan, koji će vas odvesti do stajališta Pazar 1. Nakon toga, par koraka šetnje dovešće vas do palate.
Automobilom: Automobilom je moguće doći iz bilo kog pravca grada, a u okolini palate se nalazi nekoliko obeleženih, javnih parking mesta.