Kada posetiti Kruševac?
Veliki broj raznolikih sadržaja čine Kruševac odličnim izborom destinacije, bez obzira na sezonu. Kada god se uputite u bivšu prestonicu Srbije, pronaći ćete brojne aktivnosti kojim možete obogatiti vaš odmor.
- Tokom cele godine
Najveći broj sadržaja koje Kruševac nudi dostupne su tokom čitave godine. Razgledanje samog grada i njegovih kulture možete započeti bez obzira na godišnje doba. U njemu ćete takođe zateći i dosta muzeja, galerija i sličnih sadržaja na zatvorenom, prilikom obilaska kojih vas neće omesti loše vreme.
- Tokom leta
Jedan deo turističke ponude Kruševca dostupan je samo tokom proleća i leta. To je, pre svega, Sportsko-rekreativni centar Samar, čiji mini akva park i terene jedino vredi posetiti za vreme toplijih dana. Obližnju planinu Jastrebac, sa njenim sadržajima poput Avantura parka, šetačkih i biciklističkih staza i ostalih pogodnosti turističkog kompleksa, takođe je najbolje obići za vreme letnjih meseci.
Kako stići u Kruševac?
Položaj u centralnoj Srbiji i njegova dobra povezanost s drugim gradovima različitim tipovima transporta čini Kruševac gradom do koga nije teško doći. Na samo 27 kilometara od grada prolazi autoput E-75, koji Kruševac spaja sa prestonicom.
Od Beograda Kruševac je udaljen 196 kilometara. Razdaljine od nekih drugih većih gradskih jezgara u Srbiji su sledeće: 80 kilometara od Niša, 120 kilometara od Kragujevca i 290 kilometara od Novog Sada. U Kruševac možete doputovati različitim vrstama prevoza:
Od Beograda Kruševac je udaljen 196 kilometara. Razdaljine od nekih drugih većih gradskih jezgara u Srbiji su sledeće: 80 kilometara od Niša, 120 kilometara od Kragujevca i 290 kilometara od Novog Sada. U Kruševac možete doputovati različitim vrstama prevoza:
- Automobilom
Iz Beograda do Kruševca najbrže ćete stići ako se uključite na autoput E-75. Nakon što prođete pored Jagodine, Ćuprije i Paraćina, na 168 kilometru od glavnog grada, doći ćete do naplatne rampe Pojate, kod koje se isključujete sa autoputa i prelazite na put E-761. Na ovom putu proći ćete kraj Ćićevca, Stalaža i Mrzenice, nakon čega na kružnom toku treba da izađete na drugi izlaz u Savsku ulicu. Da bi se prešao navedeni put potrebno je izdvojiti oko dva sata i sedam minuta vožnje, bez pauza. Cena putarine je 530 dinara za I kategoriju.
- Autobusom
Na relaciji Beograd-Kruševac prevoz svakodnevno obavljaju četiri prevoznika, Lasta, Jugoprevoz Kruševac, Eurocompass i Dumeco. Cena karte iznosi od 900 do 1000 dinara, u zavisnosti od prevoznika i termina putovanja, a do Kruševca će vam biti potrebno između dva i po i tri sata. Za sve dodatne informacije uvek možete kontaktirati Autobusku stanicu Kruševac na broj 037/421-555 ili mejl adjugoprevozks@gmail.com.
Aktivnosti za turiste u Kruševcu
Bez obzira na vaše starosno doba ili tip odmora koji želite, u raznovrsnoj ponudi Kruševca sigurno ćete uspeti da pronađete nešto za svoju dušu.
- Obilazak grada
Šetnjom kroz Kruševac možete se upoznati sa interesantnim arhitektonskim objektima, poput Gradske kuće, u kojoj se nalazi takozvana Mozaik sala i Kuće Simića, koja je najstarija očuvana građevina u gradu. Vreme vredi posvetiti i trgovima, poput Trga Kosturnice, Trga Glumaca i Trga Fontana.
- Poseta kulturnim ustanovama
Ukoliko ste ljubitelj istorije i umetnosti, u Kruševcu ćete naići na nekoliko vrlo zanimljivih mesta. Jedno od najpoznatijih je arheološki park Lazarev grad, u kome možete istražiti srednjovekovno nasleđe ovog grada, pre svega crkvu Lazaricu i Donžon kulu. Vredan posete je i Narodni muzej Kruševac, kao i galerije: Umetnička galerija, Galerija Riznica i Galerija Milića od Mačve.
- Relaksacija u prirodi
Maštate o odmoru u prirodi izvan grada? Zaputite se u neko od brojnih kruševačkih izletišta. Najpoznatija su planina Jastrebac i Ribarska banja, a tu su i Bagdala, Slobodište i seosko-turističko domaćinstvo Bela voda.
- Sportske aktivnosti
Kruševac je danas postao jedan od značajnijih regionalnih sportsko-turističkih centara. Kompleks Sportski centar Kruševac u svom sastavu sadrži halu sportova, gimnastičku halu Soko, zatvorene i otvorene bazene, teniske terene i terene za male sportove. U blizini se nalazi i Kupalište na Rasini.
Manifestacije i festivali u Kruševcu
U Lazarevom gradu svake godine se održi petnaestak različitih manifestacija i festivala. Upoznajte neke od njih:
- Sretenjski bal
U Velikoj sali Narodnog muzeja 15. februara, tradicionalno se organizuje Sretenjski bal. Ideja događaja je podsećanje na značaj Prvog srpskog ustanka, ali isto tako i prikupljanje humanitarne pomoći za najugroženije sugrađane. Za balski program zaduženi su mladići i devojke kruševačke plesne grupe Lazarica, koji upoznju publiku sa različitim vrstama igara.
- Carski festival - Lazarevi putevi vina
Tokom aprila i maja, Turistička organizacija Kruševca organizuje festival pod imenom Lazarevi putevi vina. Festival okuplja vinarije iz čitavog Rasinskog okruga i cilj mu je da promoviše i podstakne njihovu delatnost i proizvode.
- Viteški megdan u Lazarevom gradu
Održavan u čast kneza Lazara, vladara koji je podigao ovaj grad, ova trodnevna manifestacija svakog juna na mestu iz koga je nekada vladao, arheološkom parku kraj crkve Lazarice. Pored viteškog megdana, za posetioce u trodnevnom programu svake godine bude organizovana i izložba suvenira i starih zanata, viteški dečiji karneval i srednjovekovno venčanje u crkvi Lazarici.
- Međunardoni festival balona – Kruševac kroz oblake
Tokom avgusta se u izletištu Bagdali organizuje događaj namenjen najmlađima: Međunardoni festival balona. Najzanimljivija atrakcija festivala je letenje balonom, ali, sem toga, tu su i mnoge druge propratne aktivnosti. Između ostalog, mališani mogu uživati u luna parku, školi jahanja, koncertima, pozorišnim predstavama i mnogo čemu drugom.
Sadržaji za decu u Kruševcu
- Avantura park Jastrebac
U okviru Jastrebac Lake Resort-a, u blizini Kruševca, prostire se veliki Avantura park, sjajno mesto na kome porodice s decom mogu provesti uzbudljiv i zabavan dan. Park je sačinjen od četiri celine: dečijeg avantura parka, zip lajna preko jezera, veštačke stene za penjanje i velike avantura staze na dva nivoa
- Dečiji centar Pionirski park
Opremljen lepim i modernim dečijim igralištem, ovaj park je prijatno mesto za mališane željne igre i zabave. Nekoliko puta godišnje, Turistička organizacija Kruševca bira baš ovu tačku za održavanje festivala i manifestacija posvećenih deci.
- Bagdala
Na Bagdali, brdu iznad Kruševca, možete naći prostor pun zelenila, s uređenim terenima za sport i stazama za šetnju. Nedavno je na njemu postavljeno i igralište za decu.
- Akva park u sportsko-rekreativnom centru Samar
Spas od vreline letnjih dana naći ćete ukoliko se uputite u sportsko-rekreativni centar Samar, u čijem se sklopu nalazi i mali akva park. U njegovom sklopu nalaze se tri bazena, jedan dečiji i dva za odrasle, sa toboganima i ostalim pratećim sadržajima. Cena dnevne ulaznice je 400 dinara za odrasle i 200 dinara za decu.
Za više informacija, kontaktirajte turističku organizaciju grada Kruševca.
Šta videti u Kruševcu?
Logično je da grad bogat istorijom i kulturom kao što je Kruševac nudi mnoge interesantne sadržaje koje možete obići. Izdvojili smo najreprezentativnije od njih:
Srednjovekovni grad iz koga je u davnom XIV veku podigao knez Lazar, poslednjih godina dobro je istražen, uređen i pripremljen za turiste. U njegovom sklopu nalazi se kneževa zadužbina, crkva Lazarica, i glavna gradska kula.
- Narodni muzej Kruševac
U sklopu Lazarevog grada smešten je i Narodni muzej Kruševac. Muzej sadrži sedam različitih zbirki: arheološku, etnografsku, numizmatičku, kulturno-istorijsku, prirodnjačku i kolekcije likovne i primenjene umetnosti. Cena ulaznica za narodni muzej košta 150 dinara i obuhvata i posetu Kući Simića i Umetničkoj galeriji.
- Kuća Simića
Kuća Simića jedna je od najstarijih građevina u čitavom gradu. Istorijski je značajno mesto, jer je u njoj dogovorena Knez Miletina buna, nakon koje je izboreno ograničenje vlasti Miloša Obrenovića. Danas se je u njoj smeštena muzejska izložba, koja dočarava porodični život u ovom gradu tokom prvih decenija XX veka.
Još jedna građevina koju vredi posetiti je Gradska kuća, koja se ponosi svojom raskošnom Mozaik salom. Vredni mozaici posvećeni su i insprisani istorijom i mitologijom vezanom za doba Moravske Srbije.
Najnovija turistička atrakcija Kruševca jeste Park minijatura Srbija. Smešten na brdu Bagdala u blizini grada, ovaj originalni park sadrži dvanaest malih replika srednjovekovnih srpskih manastira.
Smeštaj u Kruševcu
Kruševac je grad koji nudi široku i raznovrsnu ponudu smeštajnih kapaciteta. Možemo ih podeliti u nekoliko kategorija, shodno kojima možete odabrati tip smeštaja koji vam najviše odgovara:
- Hoteli
Kruševac poseduje dva hotela sa tri zvezdice, Golf i Rubin. U gradu i okolini nalaze se i garni hoteli City i Nicolo & Spa. Cena noćenja s doručkom kreće se od oko 3000 dinara.
- Privatni smeštaj
Ponuda privatnog smeštaja još je raznovrsnija od hotelske, a donosi, naravno, i pristupačnije cene. Ako se odlučite za neki od brojnih apartmana u gradu ili njegovoj okolini, za noćenje treba da izdvojite od 1.170 dinara.
- Seoska turistička domaćinstva
Radije biste se opredelili za odmor u miru i tišini Jastrepca ili Ribarske banje? U tom slučaju, seoska domaćinstva, kao što su Mali raj sa kulom na sedamnaest vetrova, Rajković, Bela voda, Zorica 1 i Zeleni dvor, mogu biti odlično mesto za vas.
Važni telefoni i informacije
Za sve dodatne informacije možete se obratiti Turističkoj organizaciji grada Kruševca na broj 037/445-180 ili mejl turizamkrusevac@mts.rs.Turistička organizacija nalazi se na adresi Majke Jugovića br. 3. U narednom delu teksta izdvojili smo važne telefone koji vam mogu biti od pomoći prilikom boravka u Kragujevcu:
Važni telefoni
Važni telefoni
- Policijska stanica Kruševac: 192, 037/427-459
- Autobuska stanica: 037/421-555
- Predstavništvo Beograd: 011/2632-736; 066/651-39-30
- Železnička stanica: 037/428-888
- Opšta bolnica Kruševacl: 037/414-000
- Dom zdravlja Kruševac: 037/441-885
- Glavna pošta PTT Kruševac: 037/413-700
- Benzinska pumpa: 037/420-780
- Apoteka Kruševac: 037/424-460
Gde jesti u Kruševcu?
Svojim posetiocima Kruševac nudi izvrsnu gastronomsku ponudu i specijalitete poput bungur čorbe i telećeg šumadijskog kotleta. Upoznajte se sa bogatim ukusima i vinima ovog kraja u nekom od lokalnih restorana.
- Restorani
Ljubitelji tradicionalnih srpskih ukusa sigurno neće biti uskraženi tokom svog boravka u ovom gradu. Neki od restorana u kojima možete probati tradicijalne specijalitete su Konak, Napredak, Etno kuća, Meraklija, Potkovica, Gedža, Verige, Donžon kula, Krle i Kod Ljube.
- Picerije
Italijansku kuhinju možete probati u restoranima E.T., Laterna, Pizza heat, Moment i Arabica.
- Fast food i pekare
Ako ste u potrazi za brzom hranom, pravo rešenje za vas su neki od sledećih fast food objekata: Fantastiko, Tweety, Am-am, Tasty bar, Magic grill, Happy end, Munja, Kod Žileta, Kruna i mnogi drugi...Što se pekara tiče, izvrsno hleb i pecivo pronaći ćete u Bronksu ili Panaderu.
- Poslastičarnice
Raspoloženi ste za kratak predah uz tortu ili kolač? Uživaćete u nekoj od kruševačkih poslastičarnica, poput Anđele, Malog princa, Gage ili Slatkog života.
Gde izaći u Kruševcu?
U Kruševcu možete uživati i u nekoliko različitih vrsta noćnog provoda. U zavisnosti od toga šta želite, možete odabrati neko od sledećih mesta:
- Kafane
U standardan provod u tradicionalnim srpskim kafanama možete se upustiti ukoliko krenete u kafane Srbija, Idu dani, Gradsku kafanu ili Prerovo.
- Kafići
Kroz centar Kruševca pružaju se bezbrojni kafići prijatne atmosfere. Otkrijte svoju idealnu tačku za predah u nekom od sledećih lokala: San Marko, ABC, Salsa, Dora, Grizli, EL Paco, Dali, Choco, Magnetic, Basement, Galerija cafe, Tailors pub ili Apriori.
Prevoz i taksi u Kruševcu
Kada je reč o gradskom prevozu i drugim tipovima transporta, Kruševac ima razvijenu mrežu koja će učiniti vaše kretanje gradom vrlo jednostavnim.
Gradski prevoz
Sam grad, ali i njegova okolina, dobro su povezani velikim brojem gradskih, prigradskih i međugradskih linija. Za gradski prevoz zaduženo je preduzeće Jugoprevoz Kruševac. Više informacija o linijama, stanicama i redu vožnje možete pronaći na njihovom sajtu.
Taksi službe
Tokom boravka u Novom Sadu na raspolaganju vam je veliki broj taksi službi. Start iznosi oko 70 dinara, a svaki pređeni klometar je 55 dinara. Najpoznatije taksi službe su:
- Next taxi: 037/43-43-43, 063/44-33-37
- Boss taxi: 037/444-555, 037/44-55-66
- Urban taxi: 037/499-499, 037/499-599
- Mega taxi: 037/46-46-46
- Euro taxi: 037/49-49-49
- Star taxi: 037/444-999, 066/6-444-999
- MOJ GRAD MOJ TAXI: 037/492-492, 066/492-492
Rent-a-car
Osim navedenih tipova transporta, u Kruševcu takođe možete i da iznajmite automobil u rent-a-car servisu koji se nalazi u okviru hotela Golf. Nalazi se na adresi Gavrila Principa 74, a možete ih kontaktirati na broj 037/3462-820.
Parking i javne garaže u Kruševcu
Imajući u vidu da je Kruševac dobro opremljen i parkinzima različitog tipa i javnim garažama, tokom posete ovom gradu ne bi trebalo da imate problema u potrazi za parking mestom.
Otvoreni parking
Parking mesta koja se prostiru uz ulice grada podeljena su u tri zone:
- Ekstra zona: Cena sata parkiranja je 40 dinara.
- I zona: Cena sata je 35 dinara.
- II zona: Cena sata je 25 dinara.
Parking možete platiti tako što ćete poslati SMS poruku na broj 9371 za ekstra zonu, 9372 za prvu zonu i 9373 za drugu zonu. Kartu za parkiranje možete kupiti na lokacijama u ulici. Čolak Antinoj (PASAŽ I, PASAŽ II), info centru, parkingu kod Hale sportova, kod kontrolora na terenu ili kancelarijama pijačne uprave. Za 150 dinara možete kupiti celodnevnu kartu, slanjem poruke na broj 9370.
Zatvoreni parking
Na raspolaganju vam stoji i posebno parkiralište Parking kod hale sportova. Cena po satu iznosi 35 dinara. Ovaj prostor nudi 155 parking mesta.
Javne garaže
Automobil možete ostaviti i u javnim garažama Kosturnica (40 dinara za prvi sat, 50 dinara za svaki naredni sat), Bolnica (40 dinara po satu) i Centar II (40 dinara za prvi sat, 50 dinara za svaki naredni sat).
Okolina Kruševca
I u okolini Kruševca možete otkriti nekoliko veoma zanimljivih lokacija i atrakcija, kao što su:
Na 14 kilometara od Kruševca naići ćete na selu Bela Voda, koje je poznato po svojim prirodnim bogatsvima, izvorima mineralne vode i majdanima peščara. Prilikom posete ove naseobine, možete obići Muzej klesarstva i vajarstva i Park skulptura.
- Rodna kuća narodnog heroja Miloja Zakića
U selu Mali Golovod nedaleko od Kruševca nalazi se Rodna kuća narodnog heroja Miloja Zakića. Danas je pretvorena u spomen-kuću i u njoj smeštena muzejska postavka vezana za život i aktivnosti Miloja Zakića.
- Manastiri
Ako ste zainteresovani za posetu manastirima, Kruševac je sjajno mesto za vas. U okolini ovog važnog srednjovekovnog centra nalazi se veliki broj crkvenih spomenika, od kojih vredi izdvojiti Manastir Pokrova Presvete Bogorodice, Manastir Sveti Roman, zadužbinu knjeginje Milice-Ljubostinju, Nauparu, Drenču, Mrzenicu, Rudenicu i Veluće.
Istorija Kruševca
- Srednji vek
Kruševac je kao svoju prestonicu podigao knez Lazar 1371. godine. Grad se prvi put pominje 1387. godine, u povelji kojom knez Lazar u svojoj utvrđenoj prestonici potvrđuje ranije trgovačke privilegije Dubrovčanima. Grad je postao privredno i kulturno središte Srbije. Posle Kosovskog boja, Kruševac postaje prestonica vazalne Srbije kojim upravlja Milica, a kasnije njen sin, despot Stefan, pre nego što će prestonicu preseliti u Beograd.
- Moderna istorija
Kruševac je oslobođen od Turaka 1833. godine. Nakon toga, grad počinje ubrzano da se razvija i napreduje i postaje jedan od većih regionalnih centara tadašnje Srbije. Taj status zadržao je i do današnjih dana.
Geografija i klima Kruševca
- Geografija
Kruševac je gradsko naselje u dolini Zapadnog Pomoravlja. Nalazi se na reci Rasini. On predstavlja ekonomski, administrativni, kulturni, zdravstveni, obrazovni, informativni i sportski centar Rasinskog okruga. Grad Kruševac obuhvata 101 naselje i zahvata površinu od 854 km².
- Klima
Okolinu Kruševca čini pretežno brdovito područje uz manje nizijske površine u dolinama reka. Prosečna nadmorska visina iznosi 300m. Prosečna temperatura vazduha je 11ºC, a relativna vlažnost vazduha je 66-83%.
Demografija Kruševca
- Prema najnovijem popisu iz 2011. godine, Grad Kruševac imao je 131.368 stanovnika, dok je gradsko naselje Kruševac imalo 58.745 stanovnika.
- U naselju Kruševac živi 46.395 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 39,2 godina. U naselju ima 19.342 domaćinstva, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 2,95.
- Ovaj grad je najvećim delom naseljen Srbima (95%).
Tradicija i kultura Kruševca
- Stanovnici Kruševca veoma su ponosni na bogato kulturno nasleđe iz perioda srednjeg veka. I do današnjih dana čuvaju se da živim održe sećanje na slavne dane nekadašnje srpske prestonice i njenog osnivača, kneza Lazara. Priču o davno minulim vremenima otkrivaju njegova zadužbina Lazarica i ostaci njegovog utvrđenog grada. Grad organizuje i brojne festivale sa srednjovekovnom tematikom, kako bi nove generacije upoznao sa životom minulih epoha. To su Viteški megdan u Lazarevom gradu, Srednjovekovno venčanje u crkvi Lazarici i Viteški dečiji karneval.
- Kruševac se diči mnogim vrednim kulturnim ustanovama, kao što su Narodni muzej Kruševac, Umetnička galerija, Galerija Riznica i Galerija Milića od Mačve.