Crna Gora

• U Crnu Goru automobilom možete ući putem velikog broja graničnih prelaza različitim tipovima prevoza koji uključuju putnički saobraćaj:
  • Albanija: Sukobin, Božaj, Cijevna Zartijebačka, Grnčar
  • Srbija: Vuča, Dračenovac, Ranče, Dobrakovo, Čemerno, Željeznička stanica “Bijelo Polje”
  • Kosovo: Kula
  • Bosna i Hercegovina: Metaljka, Šula, Šćepan polje, Krstac, Vraćenovići, Nudo, Ilino brdo, Sitnica
  • Hrvatska: Debeli Brijeg, Kobila
• Na većini graničnih prelaza čeka se uglavnom oko sat ili dva.
• Udaljenost i vreme vožnje od Podgorice do glavnih gradova u regionu:
  • Beograd: oko 450 km, oko 6,5 sati vožnje (M-2 - Bijelo Polje - Ribarevine - E763)
  • Sarajevo: oko 230 km, oko 4,5 sata vožnje (M-18 - Nikšić - Šćepan Polje - Foča - Sarajevo)
  • Skoplje: oko 290 km, oko 5 sati vožnje (M-9 - Kolašin - E80 - Priština - Skoplje)
  • Tirana: oko 160 km, oko 3 sata vožnje (M-2.4 - Božaj - SH1 (Albanija) - Tirana)
  • Zagreb: oko 700 km, oko 9 sati vožnje (M-2 - E763 - Beograd - A3 autoput - Zagreb)
  • Priština: oko 290 km, oko 5,5 sati vožnje (M-9 - Rožaje - Peć - Priština)
  • Sofija: oko 480 km, oko 7,5 sati vožnje (M-9 - Novi Pazar - Niš - A4 - Sofija)
  • Bukurešt: oko 720 km, oko 10 sati vožnje (M-9 - Niš - A1 - Ruse (BG) - Bukurešt)
  • Atina: oko 780 km, oko 10,5 sati vožnje (M-9 - Skoplje - Veles - E75 - Atina)
  • Lubljana: oko 760 km, oko  9,5 sati vožnje (E763 - Beograd - Zagreb - A2 - Ljubljana)
  • Budimpešta: oko 700 km, oko 9 sati vožnje (E763 - Beograd - Novi Sad - Subotica - M5 (Mađarska) - Budimpešta)

• Dolazak avionom je verovatno najjeftinija i najbrža opcija za putnike. Crna Gora ima dva javna aerodroma u gradovima Podgorica i Tivat:
  • Aerodrom Podgorica: Takođe je poznat i kao aerodrom Golubovci, zbog istoimene opštine u kojoj se nalazi, na oko 12 km od Podgorice. Glavni prevoznik je Er Montenegro, a na aerodromu se odvijaju usluge javnog vazdušnog saobraćaja i čarter letovi. Ukupno saobraća dvadeset avio-prevoznika. Redovnim linijama turisti mogu stići do Beograda, Istanbula, Pariza, Rima, Frankfurta, Ciriha, Beča, Londona, Budimpešte, Dortmunda, Memingena i Milana.
  • Aerodrom Tivat: Aerodrom se nalazi na 3 km od Tivta, a samo malo dalje od Kotora i Budve. Kao i u Podgorici, glavni avio-prevoznik na aerodromu je Er Montenegro, ali je aerodrom Tivat manje prometan u odnosu na Podgoricu. Redovne linije postoje samo do Beograda i Istanbula, a sezonskim i čarter letovima može se stići do Azerbejdžana, Češke, Litvanije, Letonije, Španije, Grčke, Slovenije, Nemačke, Velike Britanije, Francuske, Izraela, Švajcarske, Austrije, Luksemburga, Norveške, Danske, Švedske, Poljske, Italije, Ujedinjenih Arapskih Emirata, Saudijske Arabije, Kuvajta, Uzbekistana, Moldavije i Jermenije.
• Špic sezone traje od juna do septembra i u tom periodu se organizuje najveći broj letova. Preporučuje se da rezervišete let makar 3-4 meseca ranije kako biste organizovali put na vreme i ostvarili popust na kartu.

• U Crnoj Gori postoje autobuske stanice u svim većim naseljima i povezane su sa drugim naseljima i sa gradovima u inostranstvu.
• Autobuske stanice (udaljenost od Podgorice): Bar (53 km), Berane (115 km), Budva (65 km), Bijelo Polje (140 km), Cetinje (43 km), Danilovgrad (34 km), Golubovci (15 km), Herceg Novi (95 km), Kolašin (90 km), Kotor (88 km), Mojkovac (100 km), Nikšić (57 km), Petrovac (67 km), Plav (150 km), Pljevlja (170 km), Podgorica, Rožaje (130 km), Sutomore (55 km), Tivat (80 km), Tuzi (10 km), Ulcinj (92 km), Virpazar (20 km) i Žabljak (140 km)
• Glavne autobuske stanice: Nalaze se u Podgorici i Budvi.
• Autobuski operateri: Preko platformi autobuskih operatera busticket4.me i GetByBus možete rezervisati prevoz, proveriti red vožnje i cene vožnje.
• Za putnike iz inostranstva najčešće korišćene su relacije:
  • Kotor-Dubrovnik: oko 93 km, 2 sata vožnje (27-36 €)
  • Kotor-Skadar: oko 106 km, oko 4 sata vožnje (25-28 €)
  • Kotor-Beograd: oko 472 km, oko 11,5 sati vožnje (40-44 €)
  • Kotor-Trebinje: oko 74 km, oko 2,5 sata vožnje (oko 15 €)
  • Podgorica-Sarajevo (Istočno Sarajevo): oko 227 km, oko šest sati vožnje (23-27 €)
  • Podgorica-Skadar: oko 59 km, oko 1,5 sat vožnje (17-19 €)
  • Podgorica–Dubrovnik: oko 145 km, oko 4-5 sati vožnje (oko 34 €)
  • Podgorica-Beograd: oko 407 km, oko 10 sati vožnje (32-39 €)
  • Podgorica-Skopje: oko 298 km, preko 5 sati vožnje (oko 34 €)
  • Budva-Dubrovnik: oko 108 km, oko 3 sata vožnje (29-38 €)
  • Budva-Skadar: oko 85 km, oko 3 sata vožnje (20-26 €)
  • Budva-Sarajevo (Istočno Sarajevo): oko 273 km, oko 8 sati vožnje (26-36 €)
  • Tivat-Dubrovnik: oko 97 km, oko 2 sata vožnje (26-36 €)
  • Herceg Novi-Dubrovnik: oko 49 km, nešto više od sat vremena vožnje (22-31 €)
  • Ulcinj-Skadar: oko 44 km, oko 1,5 sat vožnje (13-17 €)
• Crna Gora ima međugradske autobuse na skoro 3.300 relacija. Većina termina vožnji se može naći na internetu, a za neke informacije ćete morati da odete direktno do autobuske stanice. Karte se mogu kupiti na licu mesta i onlajn.

• Železnički putnički saobraćaj odvija se na nekoliko glavnih železničkih pravaca:
  • Beograd-Bar: Glavna železnička magistrala koja povezuje sever države sa obalom. Prolazi i staje u Bijelom Polju, Mojkovcu, Kolašinu, Mateševu, Biočama, Podgorici, na aerodromu u Podgorici, Golubovcima, Virpazaru, Sutomoru, Šušnju i Baru. Saobraćaj se odvija na relaciji koja ima pet stanica i 31 stajalište. Cena karte je oko 43 €.
  • Nikšić-Podgorica: Pruga povezuje Nikšić sa Podgoricom. Obuhvata naredne stanice i stajališta: Nikšić, Danilovgrad, Spuž i Podgoricu. Ukupno ima pet stanica i sedam stajališta. U proseku je cena karte oko 4 €.
  • Podgorica-Skadar: Međunarodna pruga koja povezuje Crnu Goru sa Albanijom. Ima stanice u Podgorici i u Tuzi. Na području Crne Gore ima jednu stanicu i jedno stajalište. Prosečna cena autuboske karte je oko 18 €.
• Glavne železničke stanice:
  • Železnička stanica Podgorica: Glavna je stanica i čvorište svih triju pruga.
  • Železnička stanica Bar: Krajnja je stanica pruge Beograd–Bar i važna primorska luka.
  • Železnička stanica Nikšić: Terminal je pruge Nikšić–Podgorica.
  • Železnička stanica Bijelo Polje: Važna železnička stanica na severu države, u blizini srpske granice.
• Na prugama Crne Gore očekujte veoma veliki broj tunela i mostova. Karte je potrebno rezervisati unapred.

• Crna Gora ima veliki broj luka za putnički i robni saobraćaj. U svakoj luci prostor je otvoren za tranzit putnika.
• Luka Bar: Najveća je crnogorska luka i glavno čvorište za robni saobraćaj, ali ima i putnički terminal. Početna je tačka pruge Beograd–Bar i ima carinski terminal važan za međunarodni saobraćaj.
• Luka Zelenika: Smeštena je na ulazu u Bokokotorski zaliv kod Herceg Novog. Prva je međunarodna luka u državi i ima status graničnog prelaza. U njoj saobraćaju manji brodovi, jedrilice i jahte i uglavnom ima turističku namenu.
• Luka Kotor: Poznata jadranska luka, uglavnom po velikim kruzerima. U jezgru je Kotora i time je turistički privlačna.
• Luka Tivat Porto Montenegro: Moderna, luksuzna luka u kojoj pristaju mega jahte, izgrađena je tako da bude pogodna za nautički turizam. Ima hotele, restorane, apartmane i servise za brodove.
• Luka Kumbor Portonovi: Nova luka u blizini Herceg Novog, deo je kompleksa Portonovi. Ima kapacitet da primi jahte različitih veličina.
• Luka Budva: Gradska marina i luka za manja putnička plovila, ali nema kapacitet za veće brodove i kruzere. Koriste se u lokalnom i sezonskom saobraćaju.

• Bari-Bar: Na ovaj način možete prispeti iz Italije u Crnu Goru direktnom linijom za otprilike deset sati.
• Dubrovnik-Budva: Ova ruta je sezonska (saobraća uglavnom tokom leta) i traje oko dva sata.

• Rafting: Rafting ture uglavnom se mogu rezervisati na Tari. Reka Tara je poznata po svom dubokom kanjonu i brzoj vodi i kao takva je savršeno mesto za adrenalinske aktivnosti. 
• Planinarenje: Planinarske, hajking ture organizuju se širom Crne Gore. Durmitor i njegov vrh Bobotov kuk (2.523 m) cilj su mnogih planinara, kao najviši vrh u državi i ruta sa stazama raznih težina. Tokom obilaska Durmitora pažnju privlače glečerska jezera, kanjon Tare i brojni vidikovci. Prokletije privlačeiskusne planinare svojom divljom prirodom i strmim i izazovnim stazama, dok se na Komovima planinari mogu odmoriti u domovima i osvajati nepristupačne vrhove (Kom Kučki, Kom Ljevorečki, Kom Vasojevički). Najpristupačnija planina za početnike je Bjelasica (čijom posetom možete obići Biogradsko jezero i Nacionalni park Biogradska gora), a donekle lak je uspon na Lovćen na kojem se nalaze istorijsko-kulturni spomenici.
• Jeep safari: Džip safari ture organizuju se kroz Nacionalni park Durmitor. Ture se organizuju off-road kroz brojne delove nacionalnog parka tokom osam sati i preko 120 km. Tokom vožnje može se uživati u pogledu na prirodne lepote Crne Gore i mnoge životinjske vrste nastanjene u ovim krajevima.
• Biciklizam: U Crnoj Gori bicikli se mogu iznajmiti za ture oko Plavskog jezera, obilazak staza na Lovćenu i Bjelasici. Crna Gora trenutno nekoliko top trail biciklističkih ruta: 
  • TT1: Herceg Novi - Orijen - Dragalj - Grahovo - Slansko jezero - Nikšić - Duga - Višnjića do - Bajovo Polje - Plužine - Trsa - Durmitor - Sinjajevina - Lipovo - Kolašin - Prekobrđe - Ponikvica - Danilovgrad - Čevo - Cetinje - Lovćen - Kotor - Risan - Herceg Novi
  • TT2: Nikšić - Vir - Njegoš planina - Zlostup - Zaljutnica - etno selo Izlazak - kanjon Pive - Bezuje - Dubrovsko - Poščenje - Durmitor (Žabljak) - Đurđevića Tara - Barice - Tomaševo - Bjelasica - Kolašin - Crkvine - Maganik - Morakovo - Nikši
  • TT3: Mojkovac - Biogradsko jezero - Bjelasica - Trešnjevik - dolina Kuti - Visitor - Gusinje - Plav - Hridsko jezero - Plav - Murino - Mokra planina - Ćafa Murgaš - vrelo Ibra - Rožaje - Trpezi - Berane - Bjelasica - Rudnica - Mojkovac
  • TT4:  Podgorica - Danilovgrad - Kotsko brdo - Ćeranića gora - Boan - Petnjica - Duži - Dubljevići - Durmitor - Žabljak - Njegovuđa - Sinjajevina - Lipovo - Kolašin - Veruša - Rikavačko jezero - Korita - Ubli - Medun - Podgorica
  • TT5: Cetinje - Rijeka Crnojevića - Kruševica - Virpazar - Skadarsko jezero - Vladimir - Ada Bojana - Ulcinj - Bar - Rumija - Virpazar - Brčeli - Začir - Cetinje

• Skadarsko jezero: Dok ste u Podgorici možete obići Skadarsko jezero, najveće jezero na Balkanu, koje je poznato po bogatoj flori i fauni, na 20 km dalje od centra grada. Na njemu se možete voziti čamcem i posmatrati ptice.
• Medun: Medun je poznati podgorički antički ilirski grad, čuven i po tome što je rodno mesto pisca Marka Miljanova. U gradu možete videti ostatke drevnog utvrđenja i posetiti etnografski muzej. Nalazi se na oko 13 km dalje od glavnog grada.
• Dvorac kralja Nikole na Kruševcu: Dvorac je nekada bio rezidencija crnogorskog kralja Nikole. Danas je pretvoren u muzej sa istorijskom postavkom.
• Stara varoš: Stara Varoš je najstariji deo Podgorice. Ima očuvan orijentalni ambijent koji karakterišu uske ulice sokaci, a sačuvane su i džamije iz osmanskog perioda
• Sastavci (Skaline): Sastavci, poznatiji i kao Skaline, romantično su mesto na ušću reke Ribnice u Moraču, sa starim mostom i ozidanom kamenom obalom.
• Saborni hram Hristovog Vaznesenja: Hram je velelepna pravoslavna crkva koja ima bogato okićen ikonostas i freskama oslikan enterijer.
• Gradski muzej Podgorice: Muzej je glavna kulturna ustanova u gradu koja sadrži arheološke, istorijske, etnološke i kulturuloške zbirke Podgorice i crnogorskih krajeva.

• Kanli kula: Stara turska tvrđava iz 16. Veka dograđivana je od strane Mlečana i Austrijanaca. Sa nje puca pogled na Bokokotorski zaliv i služi kao pozornica za letnje manifestacije.
• Manastir Savina: Pravoslavni manastirski kompleks iz 17. ili 18. veka. U okviru manastiru se nalazi Savinska dubrava, zaštićena park-šuma.
• Forte Mare: Jedna od najstarijih tvrđava u gradu, uz samu obalu mora, krasi ulaz u Bokokotorski zaliv.
• Sat kula: Simbol grada iz 17. veka i glavno turističko odredište nalazi se u gradskom jezgru i vodi ka glavnom šetalištu.
• Gradski muzej Herceg Novi: Muzej je smešten u baroknoj zgradi u centru Herceg Novog
• Omladinski park Igalo: Zelena površina uz obalu mora na kojoj se turisti i lokalci relaksiraju, šetaju i odmaraju. Na njoj se održavaju manifestacije za decu i druge sportske aktivnosti.

• Stradioti: Stradioti ili Ostrvo Svetog Maraka nekada je bilo ekskluzivno turističko naselje, a danas je obraslo zelenilom i obilazi se isključivo sa brodića ili kajaka.
• Gradsko šetalište Pine: Centralno šetalište u gradu obraslo je u palme, na njemu su postavljene klupe za sedenje, a duž šetališta otvoreni su kafići. Glavno je mesto noćnog života u Tivtu.
• Gospa od anđela: Ostrvce sa malom crkvom iz 15. veka nalazi se naspram obale Tivta i do njega se dolazi čamcem. Mirno je i bogato istorijom pomoraca. I sama crkva je posvećena mornarima.
• Solila: Zaštićeno prirodno područje, ornitiološki rezervat, a nekadašnja solana, danas je dom mnogim vrstama ptica.
• Brdo Vrmac: Brdo razdvaja Tivat i Kotor. Na njemu su nađeni istorijski vredni predmeti, a pored toga je privlačno za planinarenje. Na vrhu brda smeštena je tvrđava Vrmac.
• Ostrvo cveća: Ostrvo cveća ili Miholjska prevlaka je poluostrvo koje je povezano sa manastirom Svetog Arhanđela Mihaila. Središte je mitroplije crnogorsko-primorske.

• Lukavica: Planinsko područje iznad Nikšića ima prostrane pašnjake, očuvanu prirodu i lepe vidikovce. Zimi je popularno mesto za skijanje i sankanje.
• Trebjesa park-šuma: Park u samom centru grada pogodan za šetnju i rekreaciju. Na brdu se nalazi spomenik narodnom heroju Ljubu Čupiću.
• Krupačko jezero: Veštačko jezero na reci Zeti popularno je kupalište i mesto za vodene sportove. Ima uređene plaže i kafiće.
• Carev most: Kameni most s kraja 19. Veka izgrađen je u čast ruskog cara Aleksandra III. Dug je oko 270 m i simbolizuje prijateljstvo između Crne Gore i Rusije.

• Stari grad: Stari grad je istorijsko jezgro grada i potiče iz antike ili srednjeg veka. Okružen je zidinama, staze su kaldrmisane, a u gradu su izgrađene crkve i kamene kuće.
• Poluostrvo Sveti Stefan: Sveti Stefan je zapravo ostrvo-hotel koje je simbol luksuza. Nekada je bio ribarsko selo, a danas mesto za odmor bogatijih turista.
• Miločerski park: Park u blizini Svetog Stefana bio je deo kraljevske rezidencije. Ima uređene staze, botaničku baštu i plažu po imenu Kraljičina plaža.
• Citadela Budva: Citadela je tvrđava u Starom gradu sa koje se pruža pogled na more i na Budvu. Unutar nje nalaze se biblioteka, galerija i muzej.

• Nacionalni park Lovćen: Nacionalni park koji obuhvata lovćenski masiv ima bogatu floru i faunu, razvijene pešačke staze, a sa njega se mogu videti zaliv Boke Kotorske i okolina.
• Mauzolej na Lovćenu: Spomenik je posvećen Njegošu, a nalazi se na Jezerskom vrhu (1.600 m nadmorske visine), do kojeg možete stići prelazeći 461 stepenik kroz tunel napravljen u steni.
• Lipska pećina: Možda najveća pećina u državi otvorena je za turiste. Uređena je, osvetljena i ima usluge vodiča.

• Dvorac kralja Nikole: Tvrđava iz 19. veka u Baru nekada je služila kao rezidencija kralja Nikole. Sagrađena je u mediteranskom stilu sa okolnim vrtovima.
• Selo Godinje: Tradicionalno crnogorsko selo nadomak Bara poznato je po autentičnoj arhitekturi i seoskom načinu života. Popularno je odredište eko-turista.
• Hamam bar: Jedno je od retkih očuvanih turskih kupatila u Crnoj Gori.
• Tvrđava Grmožur: Komples na ostrvu u Skadarskom jezeru poznat je kao Ostrvo Strašilo, jer jer služio kao zatvor i vojno utvrđenje.
• Manastir Beška: Srednjovekovni manastir na istoimenom ostrvu u Skadarskom jezeru do kojeg se može stići brodićem.
• Ada Bojana: Prirodno, rečno ostrvo na ušću reke Bojane. Poznato je po divljoj prirodi, plažama i nudističkim plažama. Veoma je popularna turistička destinacija.
• Uvala Valdanos: Zaliv i uvala sa maslinjakom, jedno od najlepših prirodnih mesta u Crnoj Gori.

• Stari grad: Očuvani srednjovekovni grad pod zaštitom UNESCO. Ima uske kamene ulice, crkve i trgove.
• Perast: Ostrvo sa građevinama u baroknom stilu.
• Pomorski muzej Kotor: Muzej je posvećen pomorskoj istoriji ovog kraja, a nalazi se u palati unutar Starog grada. Izložbeni prostor ima stare mape, modele brodova i pomorsku opremu. 

• Durmitor nacionalni park: Zaštićeno prirodno područje Crne Gore, poznato je po gorskim jezerima i razvnovrsnoj i bogatoj flori i fauni. Nalazi se na UNESCO listi svetske kulturne baštine. Popularno je za planinarenje, rafting i zimske sportove.
• Kanjon reke Tare: Drugi najdublji kanjon na svetu ima bistru, čistu vodu i fantastične poglede koji oduzimaju dah. Deo je Nacionalnog parka Durmitor.

• Sea Dance Festival (Buljarica):  Sea Dance je jedan od najpoznatijih letnjih festivala u regionu, deo porodice EXIT festivala iz Srbije. Privlači desetine hiljada mladih ljudi iz Evrope i šire. Održava se na Buljarici, jednoj od najlepših plaža crnogorskog primorja. Festival kombinuje elektronsku, hip-hop i pop muziku, a nastupali su izvođači poput Davida Guette, Skrillexa, Sean Paula, Robina Schulza, i drugih svetskih i regionalnih zvezda. Pored muzike, festival promoviše ekologiju, održivost i kamping kulturu. Održava se krajem avgusta na početak septembra kod Petrovca.
• Kotorski festival pozorišta za djecu (Kotor): Kulturni i dečji festival, jedna od najznačajnijih pozorišnih manifestacija za decu u jugoistočnoj Evropi, sa tradicijom dugom više od trideset godina. Tokom festivala, ulice i trgovi Kotora pretvaraju se u pozornice za domaće i međunarodne dečje predstave, performanse, radionice, maskenbale i druge kulturne sadržaje. Festival neguje umetnički izraz dece i mladih, ali i podstiče razvoj pozorišne umetnosti za najmlađe. Učestvuju pozorišta iz regiona, Evrope i sveta, a festival se odžava početkom jula.
• Bedem fest (Nikšić): Bedem fest je specifičan po tome što se održava unutar zidina srednjovekovne tvrđave, što mu daje jedinstvenu atmosferu. Orijentisan je na alternativnu, rock, indie i world muziku, često sa angažovanim i nezavisnim izvođačima. Festival ima jak lokalni karakter, ali okuplja i izvođače iz regiona i inostranstva. Pored koncerata, organizuju se i umetničke radionice, panel diskusije i izložbe. Moto festivala glasi: „Vjeruj, ne odustaj!“. Održava se tokom avgusta na tvrđavi Bedem.
• Fašinada (Perast): Fašinada je jedinstveni ritual koji se održava svake godine na dan posvećen Gospi od Škrpjela - ostrvu sa crkvom naspram Perasta. Lokalni muškarci u barkama ukrašenim granjem i cvećem dopremaju kamenje i simbolično ga bacaju oko ostrva, održavajući tako njegovu formu i proširujući površinu. Manifestacija ima korene još iz 15. veka i vezana je za legendu o ikoni Bogorodice pronađenoj na steni. Fašinada slavi veru, zajedništvo i pomorsku tradiciju Boke. Održava se u julu.
• Dani vina i ukljeve (Skadarsko jezero): Ova manifestacija okuplja vinare, ribare i goste iz čitavog regiona u pitoresknom mestu Virpazar, na obali Skadarskog jezera. Posetioci mogu uživati u lokalnim vinima (posebno vinu od sorte vranac), dimljenoj i pečenoj ukljevi (lokalna riba), kao i drugim crnogorskim specijalitetima. Manifestaciju prati bogat kulturno-zabavni program, uključujući folklorne nastupe, muzičke koncerte i izložbe. Dani vina i ukljeve promovišu lokalne proizvode i tradiciju crnogorskog juga. Održavaju se u februaru u Virpazaru.

• Apartmani: Ponuda apartmana u Crnoj Gori je raznovrsna, a cene zavise od veličine i lokacije smeštaja. Tako se studio apartmani iznajmljuju po cenama od 25 do 90 €, jednosobni koštaju između 40 i 240 €, dvosobni apartmani dostupni su po cenama od 45 do 360 €, trosobni imaju cenu u rasponu od 70 do 450 €, četvorosobni koštaju od 55 do 250 €, a petosobni, kao veći smeštaji, imaju cenovni rang od 110 do 550 €. Glavni faktor koji utiče na cenu je lokacija. Apartmani u popularnim turističkim mestima su skuplji i traženiji, dok smeštaj na udaljenijim lokacijama može biti jeftiniji. Takođe, cena zavisi od veličine i tipa apartmana, kao i sezone (cene su znatno veće tokom leta).
• Kuće za izdavanje: Kuće za izdavanje u Crnoj Gori dostupne su po cenama koje su uglavnom uporedive sa cenama apartmana i drugih tipova smeštaja. Cena najma zavisi od broja soba: jednosobne kuće kreću se od 50 do 450 €, dvosobne od 60 do 110 €, trosobne od 60 do 220 €, četvorosobne od 50 do 410 €, dok petosobne, koje su ređe, koštaju između 75 i 410 €. Pojedine cene važe za boravak jedne osobe, dok neke podrazumevaju cenu cele jedinice, pa obratite pažnju na to kada budete rezervisali smeštaj. Razlike u ceni zavise od lokacije, koja je najvažniji faktor, a potom od veličine i broja soba. Ipak, nije pravilo da veća kuća uvek znači i višu cenu, jer manji i luskuzniji smeštaj na boljoj lokaciji može biti skuplji.
• Brvnare: Brvnare koncipirane po principu studio apartmana koštaju negde oko 35-65 €. Jednosobne možete iznajmiti po ceni od  25 do 130 €, trosobne od 140 do 290 €, a četvorosobne u proseku po 180 € za noć. Na cenu brvnara utiču isti i slični faktori kao i kod kuća, s tim da cena može zavisiti i od sezone.
• Hotelski smeštaj: Kao i kod apartmana, i kod hotela cena zavisi od nekoliko faktora - lokacije, tipa smeštaja, opremljenosti, broj soba i dodatnih pogodnosti, veličine i sezone. Cene hotelskog smeštaja kreću se od 20 € do blizu 190 € za visoko ocenjene luksuzne hotelske apartmane. Cene studio i manjih hotelskih apartmana kreću se između 30 i 70 €, a veći apartmani sa najmanje dve sobe u proseku koštaju od 50 do 100 € po noćenju.
• Moteli: Cena noćenja u motelima iznosi od 20 do 75 €, za motele sa boljom lokacijom, restoranima i parkingom za goste.
• All inclusive: Ovaj tip smeštaja podrazumeva da su u cenu smeštaja uračunati i svi obroci u toku dana, piće i određeni dodatni sadržaji (npr. Bazen, sportski prostori i sl.). Cene all inclusive smeštaja kreću se od 120 do 165 € po osobi. 

• Mesni specijaliteti: Porcije u Crnoj Gori su velike i obilne i zasnivaju se na dimljenom ili pečenom mesu (najčešće pečenom ispod sača) kao glavnom delu obroka. Unutar Crne Gore popularni su ovčetina i jagnjetina uz salatu i luk. Njeguška pršuta je nacionalno jelo Crne Gore, kao i druge vrste dimljenog mesa, koje se služe uz sir i masline. Kao i u okolnim državama, popularni su ćevapi koji se prave od junećeg, jagnjećeg ili svinjskog mesa i služe se uz kajmak i luk.
• Mlečne namirnice: Postoji mnogo varijanti sireva i mlečnih namirnica koje su popularne u Crnoj Gori. Obavezno treba probati crnogorski jogurt koji je zaista posebnog ukusa, kajmak, kiselo mleko i pavlaku.
• Sarma: Autentnično jelo balkanskog prostora koje se priprema od mesa i pirinča umotanog u list kupusa ili vinove loze.
• Domaći hleb i pogače: Priprema se od kukuruznog, pšeničnog ili raženog brašna i ima odličan ukus. Pogače su sastavni deo svakog obroka, kao i priganice u slatkoj i slanoj varijanti.
• Pite: U domaćinstvima Crne Gore najčešće se pripremaju zeljanice, sirnice, krompiruše i pite od spanaća.
• Popara: Kaša od komada starog hleba pomešanog sa mlekom.
• Kačamak: Kaša od kukuruznog brašna koja se služi uz kiselo mleko ili jogurt. Koristi se kao prilog i služi se i u domaćinstvima i u restoranima.
• Popeci: Tradicionalno su jelo u Crnoj Gori. To su punjene i pohovane rolnice od mesa ili povrća, sa slaninom, sirom ili kajmakom. U Podgorici se pripremaju po porodičnim receptima, a možete ih jesti i u restoranima u Nikšiću, Cetinju i na primorju.
• Vina: Lokalna crnogorska vina su nadaleko hvaljena, a država ima jedan od najvećih vinograda u Evropi. Isprobajte vina sa Plantaže, sorte Vranac i Aman Svijeti Stefan.

• Aerodrom Podgorica: +382 20 444244
• Aerodrom Tivat: +382 32 67093
• Call centar Crna Gora: 080 001300
• Carinska otvorena linija : 080 081333
• Kliničko-bolnički centar Crne Gore: +382 20 412412
• Turistička organizacija Crne Gore: +382 20 235155

• Bar: +382 30 346141
• Berane: +382 51 234828
• Budva: +382 33 456000
• Cetinje: +382 41 241754
• Danilovgrad: +382 20 811711
• Herceg Novi: +382 31 321225
• Kolašin: +382 30 864033
• Kotor: +382 32 325 809
• Mojkovac: +382 50 680195
• Nikšić: +382 40 213018
• Petrovac: +382 33 680007
• Pljevlja: +382 52 323114
• Podgorica: +382 20 620430
• Rožaje: +382 51 271115
• Sutomore: +382 30 374400
• Tivat: +382 78 118738
• Ulcinj: +382 30 413225

• Bar: +382 30 301615
• Bijelo Polje: +382 50 478 560
• Kolašin: +382 20 441492
• Mojkovac: +382 50 472130
• Nikšić: +382 40 211912
• Podgorica: +382 20 441212
• Sutomore: +382 30 301692

• Policija: 122
• Služba zaštite i spasavanja (vatrogasci): 123
• Hitna medicinska pomoć: 124
• Pomoć na moru: 129
• Pomoć na putu i stanje na putevima: 1282
• SOS telefon: 1209
• Poziv u hitnim slučajevima: 112 (međunarodni broj)

• Podgorica nije turistički centar i nije atraktivna na isti način kao primorski gradovi, ali ima bogat noćni život. U glavnom gradu lokala je na pretek: od barova, pabova, kafića, klubova, diskoteka i žive muzike. Popularna mesta tokom leta su terase lokala uz reku.
• Preporučena mesta: The Living Room Lounge & Dining, Cheers Pub, Sky Lounge, Kaldrma, Marquez, Kontra bar, The Big Horn, kafana Promaja, Sejdefa Ethno Jazz, Smash Pub, Sandi Bar, Morisson Pub

• Budva je verovatno najpoznatiji grad kada je u pitanju noćni život u Crnoj Gori. Tokom leta postaje epicentar zabave. Ima brojne klubove i barove, a u lokalima pored mora organizuju se beach party događaji na kojima muzika puštaju regionalni i svetski poznati di-džejevi
• Preporučena mesta: Top Hill (radi tokom leta), Omnia Night Club, Casper Bar, Old Fisherman’s Pub, Torch Beach Club, Dukley Beach Lounge, Mañana Cocktail Bar And Food, Strix Cocktail Bar, Cardak Craft Pub, Bura Pub, Shot Station, Barduck

• Noćni život u Herceg Novom ima primorski šmek i odvija se unutar kompleksa starih tvrđava, uz more ili u barovima na obali. Herceg Novi ima ležerniju, ali prijatnu atmosferu za večernje izlaske.
• Preporučena mesta: Prostorija Night Club, La Bamba, Pub Got, People’s Beach Bar, Jazz Caffe Panta Rei, Caminetti, Casa Igalo, Tondo Club & Bar, People’s, Giardino Pub, Caffe Radio 2B, Bar 141

• Kotor je nešto opušteniji i više boemski grad, a noćni život u Starom gradu ima poseban šarm. Živa muzika, male ulične svirke i autentični barovi privlače lokalce i turiste koji žele manje komercijalnu, a živu atmosferu.
• Preporučena mesta: Maximus Night Club, Letrika, Jazz Club Evergreen, Pub Bandiera, The Harbour Pub, The Square pub, The Old Winery, Old Town Pub

• Nikšić je nadaleko poznat po rokenrol sceni, zbog čega je domaćin domaćim i regionalnim bendovima, festivalima i konceratima. Ima jaku alternativnu i underground muzičku scenu, a lokalne pivare jačaju imidž mesta koje ima dobru energiju.
• Preporučena mesta: Propaganda bar, Montenegro Pub, Floyd pub, NK Pub, Club Krug, Vintage pub, Trebjesa Bar, Pivara Taproom, Diamond, Rock Club, Šar Ply Nightclub, Blues Brothers Bar, The House Pub

• Podgorica: Ima najrazvijeniji gradski prevoz, a glavni operater je Gradski prevoz Podgorica. Više linija povezuje gradske i prigradske zone. Putnici mogu pratiti red vožnje putem aplikacije. Autobuska karta u Podgorici košta blizu 1 €.
• Nikšić: U gradu postoji manji broj gradskih i prigradskih linija (uglacnom centar grada se naseljima u okolini),,a prevoz se organizuje i autobusima i kombijima. 
• Bar: Ima nekoliko linija gradskog prevoza koji saobraćaju tokom špica sezone i povezuju centar grada sa Sutomorem, Šušnjem i Toplicom.
• Herceg Novi: U Herceg Novom organizovan je lokalni prevoz između grada i Igala, Zelenike i Meljina. Uglavnom se koriste mini busevi. Cena autobuske karte je oko 1 €.
• Bijelo Polje: Saobraćaju kombiji do prigradskih naselja.

City taxi je regionalni crnogorski sistem za rezervaciju taksi vozila. Prevoz je moguće platiti putem platnih kartica, direktno preko vebsajta, a ranije se može rezervisati popunjavanjem formulara na vebsajtu, nakon čega naručilac vozila dobija obaveštenje preko imejla. Prevoz se može zakazati preko centrale na broj 19910, a za sve nedoumice tu su ostale linije: 19711, 19705 i 19725.

• Bar: Lux Trade Taxi (19744)
• Berane: Lim Taxi (19595)
• Bijelo Polje: De Lux Taxi (19716), Plavi taxi (19757), 11. novembar taxi (19760), Roller Taxi (19735), Gradski taxi (19797)
• Budva: Slava taxi (19715), Terrae Car Taxi (19717), Sany Taxi (19728), Hello Taxi (19759), Slava Lux Taxi (19511), Sada Taxi (19515), Kavex Taxi (19550), Hello Taxi (19555), Eco Taxi (19567), Ok Palma Taxi (19577), M&D Taxi (19636), Vip Taxi (19666), Extra Taxi (19696)
• Cetinje: Robur Taxi (+382 67 664455), Dax Taxi (+382 67 595900), Regina Taxi (+382 68 505050), In Taxi (+382 68 660660), Primuss Taxi (+382 67 414100), CT Taxi (+382 69 113322)
• Danilovgrad: Maxi Trade Taxi (+382 20 811812)
• Herceg Novi: More taxi (19730), Novi Taxi (19767)
• Kolašin: Slava Lux Taxi (19501)
• Kotor: Red Taxi (19719), Đir taxi (19737), Vip Star Taxi (19799)
• Mojkovac: Trumo Taxi (19747), Rosić Taxi (+382 67 557297, +382 69 060620)
• Nikšić: Taxi Taxi (19720), Nik taxi (19733), Maestro Taxi (19500), As Taxi (+382 67 336919), Maxi Trade Taxi (+382 40 200300), M Taxi (+382 69 703701), Max Taxi (+382 68 805555), Quick Taxi (+382 67 477774)
• Petrovac: Don Street Taxi (19660), M&M Taxi (+382 68 575767, +382 69 710910)
• Pljevlja: In Exclusive Taxi (19732), Stilo Taxi (19789), Uno Taxi (19545), As Taxi – Pljevlja (19599), Mega Taxi (19611)
• Podgorica: PG Lux Taxi (19704), Pink Taxi (19705), De Lux Taxi (19706), Elite Taxi (19708), Naš taxi (19709), City Taxi (19711), Plus Taxi (19712), Red Line Taxi (19714), Prestige Taxi (19718), Exclusive Taxi (19721), Premijer taxi (19722), Peugeot Taxi (19723), Hit Taxi (19725), Lady Taxi (19727), President Taxi (19740), Queen Taxi (19750), In Taxi (19755), Blic Taxi (19756), Dodge Taxi (19765), Bel Taxi (19800), Gold Taxi (19805), Best Taxi (19505)
• Tivat: Red Taxi (19729), Đir taxi (19777), Start Taxi (+382 69 041136)
• Ulcinj: Pasha Taxi (19745), Kalaja Taxi (19761), De Lux Taxi (19766), Smart Group Taxi (19788)
• Žabljak: Slava Lux Taxi (19502)

• Budva: 50-55 €
• Bar: 45-55 €
• Petrovac: 45 €
• Kotor, Ulcinj: 75 €
• Tivat: 62-75 €
• Perast: 85 €
• Herceg Novi: 100 € 
• Podgorica: 20 €
• Nikšić: 50 €
• Sarajevo: 180 €
• Tirana: 104-120 €
• Priština: 220 €

• Praistorija: Crna Gora je generalno bogata arheološkim nalazištima koja svedoče o svim praistorijskim periodima. 
  • Paleolit: U paleolitskom dobu (oko 5.000 godina pre nove ere) naseljeni na prostorima današnje Crne Gore živeli su u hordama, nomadskim životom, a bavili su se lovom i ribolovom i koristili oruđe od tesanog kamena. Najznačajnije nalazište iz doba paleolita je pećina Crvena stijena. 
  • Mezolit: Tokom mezolita (krajem 4.000. godine pre nove ere) razvija se oruđe od kostiju i rogova - sekire i bodeži, a život se nastavlja u pećinama. 
  • Bronzano doba: Bronzano doba na ovom prostoru započelo je kasnije u odnosu na Egej i Aziju, a tokom ovog perioda dešava se indoevropeizacija naroda naseljavanjem stočara iz ruskih stepa koji se mešaju sa starosedeocima. Formiraju se ilirske i keltske jezičke grupe. Najznačajnija nalazišta iz bronzanog perioda su: Tuzi, Crvena stijena, Lastva, Štedica i Ćemenci u kojima su pronađeni oruđe i oružje od kamena i metala. Javljaju se primitivna utvrđenja nazvana gradine i grnčarija, kao i humke zvane tumuli karakteristične za Crnu Goru. Od 1.500. godine pre nove ere primećuju se uticaju egejskih kultura. U periodu od 1.200. do 800. godine pre nove ere dešava se Egejska seoba naroda iz Egeja i Male Azije. U Crnoj Gori pronalaze se bronzane sekire, kalupi i nakit.
  • Gvozdeno doba: U Crnoj Gori traje od 800. godine do početka rimske ekspanzije. U ovom periodu rapidno se razvija kultura i ojačava uticaj Grčke. Ilirska plemena se jasno diferenciraju, jača plemenska aristokratija, formiraju se plemenski savezi koji će poslužiti kao osnova za stvaranje ilirske države, razvijaju se trgovački centri (emporiji) od kojih je najpoznatiji bio u Budvi. 
• Antika: Crnu Goru naseljavaju ilirska plemena, a u 4. veku pre nove ere na prostore primorja prodiru i Kelti. Iliri su protiv Kelta ratovali u nekoliko navrata, a Keltima je bilo naročito teško pokoriti Ilire koji su bili nastanjeni u nepristupačnim predelima Crne Gore. Savezništvo je ostvareno sa Makedoncima i kraljem Filipom. Prvi ilirski rat Iliri su vodili protiv Rima i kraljice Teute, a Drugi ilirski rat protiv Dimitrija Hvarskog. U periodu rimske vladavine Crna Gora pripadala je provinciji Ilirik, a potom i provinciji Dalmacija.
• Srednji vek: Sloveni su se tokom 5. i 6. veka naselili u kneževini Duklji, kao delu prve srpske države, koja se kasnije razvijala kao samostalna kneževina. Tokom 10. veka Duklja je pod vlašću Jovana Vladimira ušla u sastav Vizantije, da bi bila oslobođena vek kasnije, a sin Mihajlo ju je podigao u rang kraljevine. Dukja (Zeta) je tokom 12. veka bila pod vlašću Stefana Nemanje, a tokom 13. veka u njoj se podižu važni manastiri. Tada se prvi put pominje Crna Gora. Tokom 14. I 15. Veka Zetom su vladali Balšići koji su se borili protiv Mlečana i Turaka, ali nisu uspeli da je odbrane. Crnojevići upravljaju Zetom kao turski vazali tokom 15. veka, a u tom periodu postavljaju Cetinje kao perstonicu i osnivaju prvu štampariju na Balkanu. 
• Period turske vladavine: Crna Gora je pripojena Skadarskom sandžaku tokom 16. i 17. veka. Dobija autonomiju unutar Osmanskog carstva, ali borbe se i dalje odvijaju u ovom periodu, a redovno se dižu i bune. Crna Gora postaje teokratska država na čelu sa vladikama, od kojih su najznačanije vladike iz porodice Petrović-Njegoš, koji su pokušali da pomire zavađena crnogorska plemena. Tek u 19. Veku Crna Gora postaje svetovna država pod knjazom Danilom Petrovićem.
• Sticanje nezavisnosti: Crna Gora je na Berlinskom kongresu 1878. godine dobila nezavisnost i teritorija joj je duplirana. Odvaja se od srpske države i vlasti, modernizuje se nakon rata, a od 1905. godine postaje ustavna monarhija. Početkom 20. veka simbolično učestvuje u Rusko-japanskom ratu, da bi 1910. postala kraljevina. Pored toga, učestvuje u Prvom balkanskom ratu sa Srbijom, Grčkom i Bugarskom, gde gubi Skadar, a u Prvom svetskom ratu takođe ratuje uz Srbiju protiv Centralnih sila, a nakon oslobođenja biva pripojena Srbiji.
• Moderno doba: Dvadesetih godina Crna Gora se odvaja od SHS i proglašava se Zetskom banovinom Kraljevine Jugoslavije. Tokom Drugog svetskog rata Crna Gora je bila pod Italijanima, a oslobođena je od strane partizana 1944. Godine, da bi potom bila prisajedinjena FNRJ. Antibirokratska revolucija krajem osamdesetih godina potresla je i Crnu Goru, a na čelo države dolaze pristalice Slobodana Miloševića. Nakon raspada SFRJ, Crna Gora je ostala u sastavu sa Srbijom i zajedno sa njom podnela je bombardovanje 1999. Godine, zatim postala Državna zajednica Srbija i Crna Gora (2003), a 2006. godine postala je nezavisna država.

• Pozicija: Crna Gora je država u jugoistočnoj Evropi na Balkanskom poluostrvu. Krajnje tačke države su: na severu planina Kovač, ada Bojana na jugu, selo Jablanica na istoku i selo Sutorina na zapadu.
• Površina: 13.883 km² (96,9% kopno, 3,1% vodene površine)
• Susedne države: Bosna i Hercegovina (severozapad), Srbija (istok), Albanija (jugoistok), Hrvatska (zapad)
• Članstvo u organizacijama: Crna Gora je članica Ujedinjenih nacija (UN), Svetske trgovinske organizacije (WTO), Organizacije za evropsku bezbednost i saradnju (OSCE), Saveta Evrope (COE) i potpisnica Centralnoevropskog ugovora o slobodnoj trgovini (CEFTA), a osnivač je Unije za Mediteran (UfM). Kandidat je za članstvo u Evropskoj uniji (EU).
• Izlaz na more: Na svom jugozapadnom delu Crna Gora ima izlaz na Jadransko more, sa dužinom obale od oko 293,5 km.
• Geografske celine: Crna Gora se deli na tri geografske celine: primorsku, odnosno jadransku regiju (oko 20%), središnju zetsko-skadarsku niziju (oko 22%) i severnu planinsku regiju (oko 58%).
• Reljef: Jadranska regija obuhvata pojas duž obale mora i deo Bokokotorskog zaliva sa planinskim masivima koji se oštro spuštaju prema obali. Zetsko-skadarska nizija obuhvata ravničarske i brdske predele između primorja i planinskog dela sa Skadarskim jezerom. Planinska regija obuhvata Dinaride, visoke planine, rečne doline i visoravni i ovo je deo sa najvišim reljefnim oblicima.
• Najviša tačka: Zla kolata na Prokletijama 2.534 m nadmorske visine
• Prirodni resursi: crvenica, flišno zemljište, duvan, vinova loza, masline, voćarstvo, boksit, gvožđe, ugalj, so, aluminijum, agrumi, smokve

• Primorje i Zetsko-bjelopavlovićka ravnica: Sredozemna klima sa toplim, suvim letima i blagim, kišovitim zimama, burama i jugom.
• Centralni i severni deo: Planinska klima u većem delu, a na krajnjem severu kontinentalna klima. Karakterišu je velike temperaturne oscilacije i mala količina padavina, sa relativno hladnim i vlažnim letima i dugim i oštrim zimama sa mrazevima.
• Primorje: Zastupljena je sredozemna klima, sa toplim zimama i suvim i toplim letima.
• Godišnja količina padavina: Na primorju godišnja količina padavina iznosi 2.000-5.000 mm godišnje i jedno je od najkišovitijih evropskih područja. U centralnoj regiji prosečna količina padavina je 1.000-1.600 mm godišnje, a pljuskovi su česti. U severnoj regiji padavine se kreću 1.200-2.000 mm godišnje, znatno manje u odnosu na ostale regije, s tim da je češći sneg. Većina padavina na nivou države dešava se tokom jeseni i zime, dok je jul najsušniji mesec.
• Prosečna godišnja temperatura: Prosečna godišnja temperatura na primorju je 15-17°C (leti 25-28°C, a zimi 7-10°C), u središnjoj regiji 13-15°C (leti 26-30°C, a zimi 4-6°C) i severnoj regiji 5-10°C (leti 15-20°C, a zimi -3-0°C).

• Broj stanovnika: Prema poslednjem popisu iz 2023. godine, Crna Gora ima 623.633 stanovnika (50,8% ženskog pola i 49,2% muškog pola), od kojih preko 90% ima samo crnogorsko državljanstvo.
• Prosečna starost stanovnika: Prosečna starost čitavog stanovništva je oko 39,7 godina (40,9 za žene i 38,5 za muškarce).
• Jezik: Službeni jezik u državi je crnogorski. Pored toga, u Crnoj Gori se u najvećoj meri govore: srpski (43,2%), crnogorski (34,5%), bošnjački/bosanski (7,3%), albanski (5,3%), ruski (2,4%), srpskohrvatski (2,1%), a potom i ostali jezici (5,2%)
• Gustina naseljenosti: 43,6 st./km2
• Etnička struktura stanovništva: Crnogorci (41,1%), Srbi (32,9%), Bošnjaci (9,5%), Albanci (4,9%), Rusi (2,1%), Muslimani (1,6%), ostali (7,9%)
• Verska pripadnost: Stanovništvo Crne Gore je pretežno pravoslavne (71,1%), potom muslimanske (19,9%), katoličke (3,4%) veroispovesti, a ostale kategorije učestvuju sa 5,5%.
• Valuta: Evro (€)

• Istorijski i kulturni spomenici: Crna Gora ima mnogo važnih spomenika iz različith epoha, počevši od renesanse. Na primorju su najvažnija zdanja katedrala Svetog Tripuna (Kotor), ckrva Gospe od Škrpjela (Perast), manastir Savina (Herceg Novi) i manastir Ostrog. Freske i ostalo manastirsko blago čuvaju crnogorsku kulturu od zaborava.
• Književnost: Pisana književnost u Crnoj Gori počinje u 11. veku, a najvažnije delo tog doba, Miroslavljevo jevanđelje, prvi pisani ćirilični spomenik, važan za istoriju Srbije i Crne Gore - nastaje na prostorima crnogorskog primorja. Cetinjska štamparija je osnovana potkraj 15. veka i to je bio važan korak ka štampanju srpskih knjiga. Do tada je književnost bila rukopisna. Najvažniji crnogorski pisci su Njegoš kao autor “Gorskog vijenca” i “Luče mikrokozma” i mnogih lirskih ostvarenja, kao i Stjepan Mitrov Ljubiša (“Šćepan Mali”, “Kanjoš Macedonović”), Marko Miljanov (“Primjeri čojstva i junaštva”) i Mihailo Lalić (“Lelejska gora”).
• Muzika: Simbol tradicionalne muzike u Crnoj Gori su gusle, a kolo zvano oro je tradicionalni narodni ples. Svakog leta se na primorju održavaju važni muzički festivali Pjesma Mediterana i Sunčane skale. 
• Kulturna baština: Nekoliko lokaliteta u Crnoj Gori je pod zaštitom organizacije UNESCO i to Stari grad Kotor, Nacionalni park Durmitor i srednjovekovni stećci.