Kada posetiti Mojkovac?
Najbolji period za posetu Mojkovcu zaista zavisi od toga kakav odmor planirate, jer svako godišnje doba donosi nešto drugačije.
- Proleće (od aprila do juna): Proleće je dobar period za šetnje do Biogradske gore ili oko reke Tare, izlete na Bjelasici i Sinjajevini i rafting na Tari čija sezona počinje u maju. Temperature tokom proleća su prijatne (15-25°C), priroda je probuđena i zelena, a gužve su manje.
- Leto (od jula do avgusta): Leto je godišnje doba koje donosi najviše gužvi, ali i najviše aktivnosti i dešavanja. Pogodno je za porodične odmore u prirodu, kampovanje, planinarenje, biciklizam, jahanje i brojne druge aktivnosti na otvorenom. Tokom leta temperature u Mojkovcu su prijatne, oko 20-30°C.
- Jesen (od septembra do oktobra): Jesen je idealna za mirniji odmor koji ćete provesti u šetnjama planinama, branju šumskih plodova i obilasku atrakcija po veoma prijatnim temperaturama. Kišovitiji je period, ali broj turista je manji i priroda je prelepa.
- Zima (od decembra do februara): Zima privlači skijaše koji posećuju ski-centre Kolašin 1450 i 1600 (na 30 km od Mojkovca), turiste koji vole praznično doba i ambijent, zimsku idilu, tišinu i čist i hladan vazduh.
Kako stići do Mojkovca?
Do Mojkovca je veoma lako stići na nekoliko različitih načina.
Automobilom - Mojkovac se nalazi na glavnom magistralnom putu E65/E80, odnosno povezan je sa drugim mestima Jadranskom magistralom, između Kolašina i Bijelog Polja. Evo koliko je udaljen od drugih crnogorskih gradova i većih gradova u regionu:
- Bijelo polje: Bijelo Polje udaljeno je svega 29 km (30-40 minuta), a do Mojkovca se lako dospeva putem E/65.
- Podgorica: Podgorica je udaljena od Mojkovca oko 81 km (oko 2 sata vožnje). Vozite magistralom M2 kroz planinske puteve i stići ćete do Mojkovca.
- Beograd: Iz glavnog grada Srbije se do Mojkovca može doći preko puta Čačak – Prijepolje – Bijelo Polje, a put je dug oko 380 km (6-7 sati vožnje). Alternativno možete prispeti iz Beograda preko graničnih prelaza Jabuka ili Gostun.
- Nikšić: Od Mojkovca je udaljen oko 150 km (3-3,5 sata vožnje), putem Nikšić – Podgorica – Kolašin – Mojkovac. Takođe je moguće doći preko Žabljaka i Šavnika, ali je put duži.
- Pljevlja: Od Pljevlje se do Mojkovca stiže preko Đurđevića Tare, a vožnja traje oko 2 sata (80-90 km).
- Budva: Od Budve krenite preko Podgorice i Kolašina kako biste stigli do Mojkovca za 3,5-4 sata (oko 170 km).
- Primorski gradovi: Iz primorskih gradova (Budve, Bara, Herceg Novog) će vam do Mojkovca biti potrebno oko 3-5 sati, a kretaćete se putem preko Podgorice i Kolašina. Kroz tunel Sočica i planinske deonice kroz koje morate pažljivo da vozite.
- Sarajevo: Ukoliko dolazite iz glavnog grada Bosne i Hercegovine, krenite preko Foče na Plužine, pa na Nikšić sve do Mojkovca. Put je dužine oko 300 km, odnosno 5,5-6,5 sati vožnje automobilom.
- Zagreb: Iz glavnog grada Hrvatske stiže se preko rute Zagreb – Karlovac – Bihać – Pljevlja – Mojkovac duge oko 550-600 km za 8-9 sati.
- Skoplje: Pratite rutu Kumanovo – Priština – Peć – Bijelo Polje i stići ćete do Mojkovca. Dužina puta je oko 400 km, a do grada je moguće stići za oko 7 sati.
- Priština: Sa Kosova u Mojkovac se stiže preko Peći, Rožaja i Berana za 5 sati (220 km).
- Tirana: Preko Skadra, do Podgorice, pa preko Kolašina do Mojkovca, put je koji se prelazi za svega 2 sata (oko 100 km).
Autobusom
- U Mojkovcu redovno saobraćaju linije kojima je grad povezan sa svim ostalim delovima Crne Gore.
- Glavna autobuska stanica nalazi se između puta E-65 i Serdara Janka Vukotića.
- Iz većih crnogorskih gradova poput Podgorice, Nikšića, Bijelog Polja i Pljevlje postoje redovne autobuske linije do Mojkovca.
- Iz Beograda saobraćaju dnevni autobusi preko Prijepolja i Bijelog Polja. Vožnja traje oko 6-7 sati.
Vozom
- U Mojkovcu postoji železnička stanica na jugu grada (pored rute Top biking trail 3), a vozom je Mojkovac povezan sa gradovima u Crnoj Gori, kao i sa inostranstvom
- Vozovi saobraćaju i danju i noću svakoga dana.
- Glavna železnička saobraćajnica je međunarodna železnička pruga Beograd–Bar, jedna od najlepših u Evropi.
- Vozne karte možete kupiti onlajn ili direktno na železničkoj stanici.
- Preporučujemo vam da karte kupite unapred tokom letnje sezone.
Avionom - U blizini Mojkovca nalaze se dva važna crnogorska aerodroma:
- Aerodrom u Podgorici: Udaljen je od Mojkovca oko 90 km, a vazdušne linije prispevaju iz Beograda, Istanbula, Beča, Zagreba i mnogih drugih gradova.
- Aerodrom u Tivtu: Udaljen je od Mojkovca oko 166 km, a pogodan je za turiste koji dolaze sa primorja.
- Nakon što sletite, put ćete morati da nastavite vozom ili iznajmljenim automobilom.
Aktivnosti za turiste u Mojkovcu
U ovom malom mestu za turiste postoji veliki broj aktivnosti koje se odvijaju u prirodi i tim privlače turiste iz različitih regiona i država.
- Mušičarenje (Fly fishing): Reke i jezera u okolini Mojkovca su bogati ribom i samim tim idealni za mušičarenje, a najpoznatija reka za to je Tara, sa čistom pitkom vodom. Na Tari se uglavnom love lipljen, pastrmka i mladica. Zona oko Tare (8 km) je pogodna za mušičarenje, od Nacionalnog parka Biogradska gora, sve do Mojkovca.
- Planinarenje: Mojkovac je okružen planinama Bjelasica, Sinjajevina i Prošćenskim planinama pa je idealan prostor za planinarenje. Poznate su po divljem pejzažu, nepristupačnim delovima i lepoti.
- Planinski biciklizam: U okolini Mojkovca su veoma popularne biciklističke ture po planinama.
- Kajakarenje: Kajak se može isprobati kroz kanjon Tare, bez obzira na to da li to želite da uradite prvi put ili ste već iskusni u ovom sportu. Postoje lakše i teže rute, odnosno manje iskusni turisti mogu upravljati kajakom na manje zahtevnim delovima reke Tare.
- Rafting: Rafting na Tari je čudesno iskustvo tokom kojeg prolazite kroz jedan od najdubljih evropskih kanjona. Leto je najbolji period za tu aktivnost, jer je voda mirna i niska.
- Kampovanje: U Mojkovcu i okolini postoji veliki broj kampova i kamp mesta, a pojedini vlasnici dopuštaju da kampujete na njihovim posedima.
- Paraglajding: Cele godine je u Mojkovcu moguće učestovati u paraglajdingu, naravno, uz profesionalno vođstvo.
- Vožnja kvadovima: Ako ne želite da se vozite džipom, onda su tu kvadovi kojima ćete moći samostalno da obilazite mojkovačku okolinu. Za iznajmljivanje kvadova potrebno je da imate najmanje 18 godina i da posedujete dozvolu B kategorije.
Manifestacije i festivali u Mojkovcu
U Mojkovcu se održava značajan broj lokalnih manifestacija koje će biti interesantne svim uzrastima i različitim preferencijama turista:
- Mojkovačka Filmska jesen: Festival filma održava se od sedamdesetih godina na kojem se prikazuju filmovi režisera sa Balkana. Festival je takmičarskog tipa, a pored glavnog programa posetioci mogu obići izložbe, književne večeri i pogledati dokumentarce i animirane filmove. Održava se svake godine u septembru.
- Zlatni ćemer: Manifestacija je zapravo međunarodni folklorni festival u organizaciji KUD “Vesna” i kulturnog centra “Nenad Rakočević”. Održava se u maju, u periodu oko Dana Evrope.
- Mojkovački otkos: Tradicionalna manifestacija starih zanata. Tokom događaja okupljaju se kosači i zanatlije koji demonstriraju svoje veštine, nakon čega posetioci mogu isprobati tradicionalna lokalna jela i pratiti umetnički program. Održava se u junu.
- Mojkovac fest: Muzički festival koji se održava tokom leta (u avgustu) u Sportsko-rekreativnoj zoni. Na festivalu nastupaju izvođači iz regiona, a pored toga su organizovane izložbe, radionice i muzička takmičenja. Ulaz za sve posetioce je slobodan.
- Mojkovačka Čorbijada: Događaj na kojem se takmičari nadmeću u tome ko će skuvati najbolju čorbu. Ulaz za sve posetioce je besplatan, a manifestacija se održava tokom jula u Sportsko-rekreativnoj zoni.
- Sky race Sinjajevina: Međunarodna trka koja se održava svakog avgusta na planini Sinjajevini, sa startom u selu Štitarica (opština Mojkovac). Trka pripada disciplini skajraninga, što podrazumeva kombinaciju trčanja, penjanja i pešačenja po zahtevnim planinskim terenima. Dužina staze je 22-34 km, sa visinskom razlikom od 1.600 m. Sa staze se mogu videti Durmitor, Komovi, Prokletije, Moračke planine i Bjelasica.
- Dani meda i zdrave hrane: Manifestacija se održava na trgu, pri čemu pčelari izlažu svoje proizvode, proizvođači svoju opremu za pčelarstvo, a moguće je kupiti i suvenire, lekovito bilje i sveža lokalna hrana.
Dok ste u gradu posetite i druge poznate mojkovačke manifestacije: gradski dečji maskenbal, Mojkovački bazar, Northern challenge, Mojkovac Oktoberfest i Novogodišnji bazar.
Sadržaji za decu u Mojkovcu
U Mojkovcu decu možete odvesti na nekoliko aktivnosti koje će im sigurno biti interesantne i koje će im ostati u sećanju sa odmora:
- Jahanje: Jahanje konja u Mojkovcu je privlačan i uzbudljiv oblik aktivnog odmora koji vam omogućava da na jedinstven način istražite prirodne lepote ovog kraja. Jahanjem kombinujete rekreaciju, kontakt sa životinjama i boravak u prirodi.Najveći broj jahačkih tura organizuje se u ruralnim oblastima i na planinskim proplancima koji okružuju Mojkovac. Deci će jahanje sigurno biti interesantno i smirujuće iskustvo.
- Džip safari: Džip safari je aktivnost tokom koje ćete moći da obiđete Mojkovac i okolinu u terenskim vozilima i zađete na mesta na koja ne možete prispeti peške. Ako dolazite sa decom, budite sigurni da će se neviđeno provesti tokom vožnje kroz divljinu Crne Gore.
- Vožnje biciklima: Biciklističke rute na planinama Bjelasica i Sinjajevina imaju staze prilagođene porodicama, pogodne za decu koje vole da pešače ili voze bicikle. Preporučujemo vam da ih isprobate ukoliko su vam deca starija.
Šta videti u Mojkovcu?
Pre nego što dođete u Mojkovac, dobro isplanirajte svoj odmor, jer ćete u ovom kraju sigurno imati šta da vidite.
Prirodne atrakcije
- Bjelasica: Planina je poznata po blagim padinama, zelenim pašnjacima i bogatoj flori. Idealna je za planinarenje, biciklizam i zimi za skijanje. Oivičena je rekama Lim i Tara. Veoma je pristupačna, pa se lako može dospeti do najvišeg vrha Crna glava (2.139 m). Na planini postoji ski centar.
- Sinjajevina: Jedna od najprostranijih i najvećih planina u Crnoj Gori, divlja i netaknuta, poznata je po visoravnima, katunima i idealna za avanturistički turizam i skyrunning. Jedan je od najtežih i najmanje pristupačnih terena u državi.
- Prošćenske planine: Manje poznat planinski masiv u okolini Mojkovca, odličan je za planinarenje i istraživanje netaknute prirode. Planine su veoma strme, te se preporučuju iskusnijim planinarima.
- Reka Tara: Jedna od najčistijih reka Evrope, poznata po raftingu, mušičarenju i nestvarno plavoj boji. Tara je srce prirodnog turizma u regionu, a pripada i Crnoj Gori i Bosni i Hercegovini. Njen kanjon jedan je od najdubljih na kontinentu i popularan za rafting.
- Zabojsko jezero: Planinsko jezero na Bjelasici, okruženo gustom četinarskom šumom, pogodno je za izlete, kampovanje i opuštanje u prirodi. Na nadmorskoj je visini od 1.477 m i pod strogim je režimom zaštite. Jedno je od najdubljih jezera u Crnoj Gori (19 m). Na njemu se lovi potočna i kalifornijska pastrmka i brkač.
- Crna Poda: Značajno prirodno područje poznato po gustom pojasu četinara – naročito crnog bora. Jedna od poslednjih prašuma koja obuhvata površinu od 20 ha, a neka drva datiraju još od pre 500 godina.
- Đavolje lazi: Zagonetno područje sa stjenovitim formacijama koje se povezuju s legendama. Mesto koje intrigira i prirodnom lepotom i mitovima zapravo je klanac na ulazu u kanjon reke Tare, neposredno ispod prašume Crna poda.
Kulturno-istorijske atrakcije
- Spomenik serdaru Janku Vukotiću: Podignut je u čast slavnog vojvode i komandanta crnogorske vojske u Prvom svetskom ratu, kao simbol otpora i časti.
- Spomenik junacima Mojkovačke bitke na Bojnoj Njivi: Spomenik je podignut kao počast borcima koju su učestvovali u Mojkovačkoj bici 1916. godine.
- Partizanski spomen kompleks Grotulja: Spomen kompleks je posvećen borcima u NOB-u tokom Drugog svetskog rata, kao simbol antifašističke borbe.
- Brskovo: Nekadašnje je srednjovekovno rudarsko naselje. Poznato je po kovnici novca u vreme kralja Uroša Velikog i jedan je od najstarijih rudarskih lokaliteta u Crnoj Gori.
Verske atrakcije
- Manastir Svetog Đorđa u Dobrilovini: Manastir je izgrađen tokom 16. veka i jedan je od najvažnijih pravoslavnih manastira u regionu. Nalazi se uz reku Taru.
- Crkva Blagovještenja u Poljima: Lep primerak crkvene arhitekture i lokalnog duhovnog života, poznata po svojoj tradiciji i okupljanjima vernika.
- Saborni hram Hristovog roždestva: Centralni je pravoslavni verski objekat u ovom gradu. Posvećen je rođenju Isusa Hrista, jednom od najznačajnijih praznika u hrišćanskoj tradiciji. Izgrađen je u savremenom stilu, ali u duhu pravoslavne arhitekture, sa kupolom i zvonikom koji dominiraju panoramom grada.
Ostalo
- Etno selo Šavna: Šavna je autentično selo koje čuva duh starih vremena. Izgrađeno je u stilu tradicionalne arhitekture i čuva tradicionalnu gastronomiju i običaje. Popularno je mesto na kulturno-turističkim rutama
- Ski-centar Kolašin 1.450 i 1.600: Jedan od najmodernijih ski-centara u regionu, udaljen oko 20 km od Mojkovca. Na njemu ćete uživati u zimskim sportovima, na modernim žičarama sa odličnom infrastrukturom.
Smeštaj u Mojkovci
U Mojkovcu ne bi trebalo da bude teško pronaći smeštaj. Na raspolaganju ima nekoliko tipova smeštaja, ponešto za svakog turistu koji obilazi ove krajeve. Najpopularniji i najzastupljeniji su:
- Apartmani: Jednosobni apartmani u Mojkovcu su najpovoljnija smeštajna opcija čija cena se kreće od 35 € sve do 70 € po noćenju, što je ujedno i jedna od najviših cena za apartmanski tip smeštaja. Popularni smeštaji su apartmani Babić, Fern farm eco, Guesthouse Stanišić, kamp Šćepanović, Kapija kanjona, kolibe Ćorić, Tara amour cottages, Tara valley eco lounge i WOLF apartmani.
- Hotelski smeštaj: Hotelske sobe se mogu iznajmiti po ceni od 33 do 85 €. U samom Mojkovcu su vam na raspolaganju hoteli: Hotel & resort Gacka, Mountain Maison, Ravnjak, Hotel Dulović i Hotel Serdar.
- Moteli: U motelu Tara možete u Mojkovcu soba se može iznajmiti po ceni od 30 €. Pored toga, na raspolaganju vam je moteli Krstac.
- Kuće za izdavanje: Manje vikendice se mogu iznajmiti po ceni od 25 € po osobi, pa sve do privlačnih A-frame kuća u kojima boravak za dve osobe košta oko 85 €.
- Brvnare: Cene manjih brvnara kreću se od 26 € po osobi do 55 € u seoskim kućama sa pogledom na reku.
- Seoska domaćinstva: U seoskim domaćinstvima možete prespavati po ceni od 30 € za sobe, do 50 € za cele apartmane. U MojkovcuMojkvcu možete odsesti u seoskim domaćinstvima Kruščić-Laništa, Raosavljević, Tara, 3N, Bella lazzina, Dolina pjesnika, Eco village Ćorić, Eko oaza – Suza Evrope, Eko Stevanovac, Green garden, Gusar, imanje Medojević, imanje Vukadinović, Katun laništa, Krgović, Log cabin Merdović, Luka, Marković, Papratine, Pejović, Radović, Rovčanin, Tara gardens, Tara riverside, Vuković, Agrov.
Pored navedenih tipova smeštaja, u Mojkovcu možete iznajmiti smeštaj u kolibama, kamp naseljima, pansionima pansionima sa uslugom doručka, smeštaju na farmi i u vikend naseljima.
Važni telefoni i informacije
Poštanski broj Mojkovca je 84205, dok je pozivni broj 050.
Važni telefoni u Mojkovcu:
- Autobuska stanica: +382 50 680195
- Železnička stanica: +382 50 472130
- Aerodrom u Podgorici: +382 20 444244
- Aerodrom u Tivtu: +382 32 671337, +382 32 670930
- Turistička agencija North Tour Montenegro: +382 67 208690, info@northotur.me
- Turistička agencija Montenegro Extreme: +382 68 770688
Telefoni koji važe na teritoriji cele Bosne i Hercegovine:
- Informacioni centar: 121
- Policija: 122
- Vatrogasci: 123
- Hitna pomoć: 124
- Pomoć na putu i stanje na putevima: 1282
- SOS telefon: 1209
- Poziv u hitnim slučajevima: 112 (međunarodni broj)
- AMSCG: 19870
Važne informacije:
- Prijava stranih državljana: Za prijavu su potrebni pasoš (ili drugi identifikacioni dokument) i podaci o davaocu smeštaja (ime, JMBG, adresa, telefon). Prijava se elektronski vrši putem aplikacije RB 90, u Turističkoj organizaciji Mojkovac (radnim danima od 8 ujutru do 3 popodne na adresi Trg Ljubomira Bakoča bb) i Turističko-informativnom centru (svakog dana od 8 ujutru do 8 uveče, na adresi 21. maja).
- Valuta: U Crnoj Gori se koristi evro (€) kao zvanična valuta. Strane valute mogu se zameniti u bankama,
- Plaćenje karticama: Moguć je u ugostiteljskim objektima, hotelima, na benzinskim pumpama i prodavnicama.
Gde jesti u Mojkovcu?
U Mojkovcu postoji nekoliko restorana u kojima ćete moći da se opustite, pojedete jednostavnu, ali ukusnu hranu i popijete piće uživajući u mirnoj atmosferi grada:
- Gusar: Restoran brze hrane u Serdara Janka Vukotića popularan je izbor među meštanima kada im je potrebno da brzinski prezalogaje ukusnu hranu. Otvoren je od 8 ujutru do 6 popodne, a vikendom do 3 popodne.
- Restoran Most: Restoran se nalazi na adresi Polja bb, a otvoren je svakog dana od 7 ujutru do 11 uveče. U restoranu su omiljene supe i pečena riba, a restoran je nezaobilazna tačka među turistima zbog kvalitetne hrane.
- Hugo Caffe bar & kitchen: Restoran na Trgu Ljubomira Bakoča otvoren je od 7 ujutru do ponoći svakog dana u nedelji. Pored dobre hrane, gosti hvale i veoma ljubazno osoblje koji podiže atmosferu u restoranu.
- Domaćinstvo Medojević: Van grada, severoistočno od Mojkovca, nalazi se domaćinstvo “Medojević” u kojem možete probati pripremljenu domaću hranu i specijalitete na imanju u tihom i prirodnom okruženju.
- Chill lounge barI: Ukoliko želite da jednostavno pojedete picu ili dobar pomfrit, posetite Chill lounge bar u Mališe Damjanovića od 7 ujutru do ponoći svakog dana.
Ukoliko budete imali priliku, isprobajte što više domaćih specijaliteta u Mojkovcu kod lokalnih domaćina. Domaća hrana ovog kraja uključuje mlečne proizvode i mesto sa područja Sinjajevine, Bjelasice i sa Prošćenskih planina, posebno jagnjetinu ispod sača, pastrmku, divljač i tradicionalna jela kao što su kačamak, cicvara i kiselo domaće mleko. Probajte i heljdiju, jelo od heljde i sira, planinski med, domaću rakiju i prirodno ceđene sokove, domaći hleb, pite, štitarički rolovani sir i mnoge druge domaće specijalitete.
Gde izaći u Mojkovcu?
Mojkovac ima dobru ponudu mesta za izlazak, a neka od omiljenih lokalnih mesta za uživanje u dobroj kafi i pivu su ova:
- Kafana “Kod Bokija”: Ukoliko želite da osetite šmek starih dobrih kafana, tu je Boki sa kariranim stolnjacima, u prirodnom drvenom ambijentu, neposredno pored Top biking trail 3 staze.
- Gradska pivnica: Za ljubitelje dobrog piva, ali i drugih toplih i hladnih napitaka, tu je gradska pivnica u samom centru Mojkovca, na Trgu Ljubomira Bakoča. Osim pića, u pivnici imate bogat izbor raznovrsne hrane. Radi od 7 ujutru do ponoći.
- Pab Urošev grad: Na nekoliko minuta hoda od pivnice smešten je mali pab sa dobrim espresom, brzim internetom i udobnim mobilijarom. Otvoren je od 7 ujutru do ponoći svakog dana.
- Stari most: Savršeno mesto za kafu i sladoled, naročito na prostranoj otvorenoj terasi sa pogledom na okolinu Mojkovca. U blizini je restorana Most, na putu P4 i radi od 8 ujutru do 10 uveče.
Prevoz i taksi u Mojkovcu
U Mojkovcu saobraća nekoliko taksi prevoznika koji vas mogu dovesti do željenih destinacija:
- Tara: +382 68 610111
- Rosić: +382 69 060620, +382 68 291547
- Rakočević: +382 69 536850
Onlajn platforme kao što su Taxiyo i DispoCars nude rezervacije taksija i limuzina (sedani, miniveni i kombiji) za prevoz iz i ka stanici i aerodromima.
Parking i auto servisi u Mojkovcu
Javna parking mesta za posetioce dostupna su na nekoliko lokacija u Mojkovcu:
- Kod autobuske stanice
- Na Trgu Ljubomira Bakoča
- Kod vatrogasne stanice
- Kod parka Jalovište
- U Njegoševoj ulici
Ukoliko vam se slučajno pokvari auto dok ste u Mojkovcu, možete ga popraviti u servisima:
- Autoservis ”DV Garage ATM”: Nalazi se u Marka Miljanova, a otvoren je od 10 ujutru do 5 popodne (subotom do 3) svim danima osim nedeljom.
- Auto servis ''MK Garage”: Nalazi se na putu južno od Mojkovca, a otvoren je od 10 ujutru do 5 popodne ponedeljkom, sredom, četvrtkom i petkom, do 4 popodne subotom, a nedeljom i utorkom ne radi.
- Auto servis Zindović: Na putu je E-65 kod Mojkovca. Otvoren je od 10 ujutru.
Okolina Mojkovca
Mojkovačka sela, smeštena u dolinama reke Tare i podnožju planina Bjelasice, Sinjajevine i Prošćenskih planina, spadaju među najlepša u Crnoj Gori. Sela su u kraju sa gustim šumama, pašnjacima, izvorima i rečicama. Imaju zbijenu tradicionalnu arhitekturu, gostoljubive domaćinie i bogatu domaću kuhinju. U okolini Mojkovca možete posetiti:
- Žari: Selo Žari se nalazi južno od Mojkovca (oko 9 km dalje), na obroncima planine Bjelasice. Mesto je poznato po očuvanoj prirodi, planinskim livadama i tradicionalnoj arhitekturi. Pogodno je za planinarenje i seoski turizam. Zimi se ovde može naći smeštaj za miran boravak u prirodi.
- Podbišće: Podbišće je mirno planinsko selo u blizini Mojkovca (udaljeno oko 7 km), smešteno na padinama planine Bjelasice. Poznato je po svežem vazduhu, izvorima pitke vode i prostranim pašnjacima. Stanovništvo se uglavnom bavi stočarstvom i proizvodnjom domaćih mlečnih proizvoda.
- Polja: Gornja i Donja Polja su naselja koje se prostiru uz reku Taru, nedaleko od Mojkovca, na svega 3,5-4,5 km južnije. Mesta imaju dobar geografski položaj i predstavljaju važna saobraćajna čvorišta. U selima se nalazi i železnička stanica. Poznata su po rekreativnim aktivnostima uz Taru, kao i po domaćoj kuhinji.
- Babića polje: Babića Polje je malo naselje koje se nalazi 5 km severoistočno od Mojkovca, u pravcu prema Bijelom Polju. Okruženo je šumama i brdima, idealno za boravak u prirodi. Lokalno stanovništvo se bavi poljoprivredom i stočarstvom, a poznato je po tradicionalnoj gostoljubivosti.
Pored ovih sela, oko Mojkovca možete, idući kao jugoistoku, obići Gornju Štitaricu (12 km) i Donju Štitaricu (11 km). Pošavši ka jugu, naići čete na Gojakoviće (6 km), ka jugoistoku na Bistricu (9 km), Gornju (14 km) i Donju Dobrilovinu (13 km), ka jugozapadu na Bjelojeviće (4 km), Stevanovac (5 km), Prošćenje (6 km) i ka severu na Lepenac (10 km).
Istorija Mojkovca
Istorija Mojkovca je zanimljiva i istovremeno burna.
- Pre osnivanja grada, na ovom prostoru bila su nastanjena ilirska plemena Autarijata, potom Rimljani i Vlasi, a kasnije i Sloveni koji osnivaju obližnje Brskovo.
- Grad je osnovan u 13. veku za vreme vladavine Uroša Velikog i u tom periodu je postao poznat po kovanju srebrnog novca u obližnjem rudniku Brskovo. Zahvaljujući rudarskoj delatnosti mesto se razvilo u važno središte istoimene župe i trgovački centar sa stanicom na putu između Kotora i Novog Brada. Prema narodnom predanju njegovo ime upravo i potiče od izraza “moj kovani novac” ili od prezimena Mojković. U srednjem veku je Mojkovac bio pod uticajem Duklje, Zete i Raške, a na značaju dobija upravo otvaranjem rudnika, a u tom periodu ga naseljavaju i Sasi.
- U 14. veku Mojkovac potpada pod tursku vlast, biva pripojen hercegovačkom sandžaku, a u potonjem periodu grad je bio poprište mnogih buna i ustanaka. Tek u 19. veku oslobođen je deo Tare i deo Mojkovca, a čitav grad biva slobodan tek nakon Prvog balkanskog rata kada je pripojen Crnoj Gori.
- Tokom prvog svetskog rata Mojkovac je bio mesto sukobljavanja Crnogoraca i Austrougara tokom Mojkovačke bitke (1916), kada je crnogorsku vojsku predvodio serdar Janko Vukotić.
- U periodu Drugog svetskog rata Mojkovac je ustao protiv fašizma, mnogi vojnici su dali svoj život i postali narodni heroji kojima je podignuto spomen-obeležje.
Geografija i klima Mojkovca
Geografija
- Pozicija: Mojkovac je smešten u dolini reke Tare, u podnožjima planina Bjelasica i Sinjajevina. Nalazi se na 42° 57’ 37’’ severne geografske širine i 19° 34’ 55’’ istočne geografske dužine.
- Površina: Površina opštine iznosi 367 km2.
- Prosečna nadmorska visina: Prosečna nadmorska visina je 894 m, s tim da ona varira od 500 m do 2.000 m na planinskim vrhovima u okolini.
- Susedne opštine i naselja: Opštini Mojkovac pripadaju naselja Bistrica, Bjelojevići, Bojna, Brskovo, Dobrilovina, Gojakovići, Lepenac, Mojkovac, Njiva, Podbišće, Polja, Prošćenje, Stevanovac, Štitarica, Uroševina i Žari. Na jugu opština graniči sa Kolašinom, na jugozapadu sa Šavnikom, na severozapadu sa Žabljakom, sa Pljevljom na severu, sa Bijelim Poljem na severoistoku i na istoku sa Beranima.
- Reljef: Mojkovac je uglavnom brdovit. Planinski masivi u okolini Mojkovca (Bjelasica, Komovi) deo su dinarskog sistema koji je poznat po strmim i visokim vrhovima, gustim šumama i bogatom biodiverzitetu. U okolini reka (pretežno Tare) zastupljene su nizije i kanjoni (kanjon Tare je jedan od najdubljih u Evropi), pa je deo terena teško pristupačan.
- Prirodni resursi: šume (bukva, jela, smrča, bor), vodeni resursi (Tara), riba, rude i minerali (olovo, cink, srebro), poljoprivreda (voće, povrće, kukuruz, pšenica, ječam), stočarstvo (govedarstvo, ovčarstvo)
Klima
- Tip klime: Klima u Mojkovcu je planinsko-kontinentalna, sa odlikama umerene kontinentalne i subplaninske klime.
- Količina padavina: Područje Mojkovca je oblačno, sa velikom vlažnošću vazduha (70-80%). Na godišnjem nivou Mojkovac ima oko 2.200 mm padavina, a zima je doba u kojem su one najčešće. Tokom zime oko 120 dana je Mojkovac pod snegom.
- Prosečne temperature: Prosečna letnja temperatura je 19,1℃ (u julu), dok je zimska -6,3℃ (u januaru). Na godišnjem nivou, prosečna temperatura iznosi 9,5℃. Temperature tokom leta mogu skočiti i do 40℃, a zimi pasti ispod -15℃.
Demografija Mojkovca
- Broj stanovnika: Prema poslednjem popisu (2023) u naselju Mojkovac živi 2.506 stanovnika, dok je broj stanovnika u samoj opštini Mojkovac živi 6.728 stanovnika.
- Prosečna starost: 34,5 godine
- Jezik: Zvanični jezik u Mojkovcu je crnogorski, a konkretno se u naselju u velikoj meri koristi i srpski jezik (ijekavski dijalekat). Crnogorski je primarni jezik zvanične i administrativne komunikacije, kao i u obrazovanju.
- Gustina naseljenosti: 18,6 stanovnika na km2
- Etnička struktura stanovništva: Prema popisu iz 2003. godine u Mojkovcu živi 53,9% stanovništva crnogorskog porekla, potom 41,43% Srba, dok 4,67% stanovnika pripada drugim etničkim strukturama.
- Verska pripadnost: Oko 90% stanovnika je pravoslavne veroispovesti, dok ostalo stanovništvo pripada uglavnom katoličanstvu i islamu.
- Delatnost: Većina stanovništva bavi se poljoprivredom, lovom, šumarstvom, trgovinom ili radi u prerađivačkoj industriji, zdravstvu, turizmu, saobraćaju i državnoj upravi i odbrani.
Tradicija i kultura Mojkovca
- Mojkovac je bogat legendama, narodnim običajima i kulturnim nasleđem. Među najpoznatijim legendama su one o kraljevskom blagu Nemanjića skrivenom u pećini Mrki krš, zatim Vilinoj vodi za koju se veruje da leči neplodnost, kao i priče o Zabojskom jezeru, koje je nastalo božanskom intervencijom, te Đavoljim lazima, opasnom prelazu preko Tare prožetom narodnim pričama o natprirodnim pojavama.
- U kulturnom životu Mojkovca važnu ulogu ima kolo (oro), tradicionalna narodna igra koje simbolizuje zajedništvo, kao i gusle, koje su temelj epske tradicije i prenosa narodnih vrednosti. Tu su i crnogorske narodne pesme, kratke i emotivne, koje se pevaju u seoskom ambijentu.
- Od starih zanata i običaja, posebno mesto zauzimaju vunene čarape, ručno pletene s pažnjom i ljubavlju, kao i domaća rakija, čije pečenje je ostalo simbol porodičnog okupljanja.
- Kroz legende, muziku, igru, običaje i narodnu umetnost, Mojkovac čuva snažan duh prošlosti i autentičnu tradiciju, koja se i danas prenosi s kolena na koleno.
