Plaošnik - Najbitnije informacije

Plaošnik predstavlja arheološko nalazište u starom gradu Ohrida, nedaleko od Samuilove tvrđave. Istovremeno, ovo je jedno od glavnih religioznih lokaliteta u čitavom gradu, a istorija ovog kompleksa seže još i pre početka hrišćanstva. Danas je Plaošnik predmet velikih arheoloških istraživanja, a ovde se nalaze i mošti Svetog Klimenta Ohridskog.

Istorija Plaošnika
Plaošnik je nastao za vreme početka hrišanstva, a mnogi smatraju da koreni ovog lokaliteta postoje još iz ranijih vremena. Na prostoru ovog religioznog mesta pronađeno je nekoliko velikih ranohrišćanskih bazilika, kao i ostaci crkve Svetog Pantelejmona. U ovoj crkvi je delovao Sveti Kliment Ohridski, koji je bio izuzetno uticajna ličnost tokom istorije.

Na prostoru crkve Svetog Klimenta nekada se nalazila džamija: Crkva Svetog Klimenta podignuta je oko 9. veka, a njega konstantna nadograđivanja i obnavljanja trajala su tokom nekoliko narednih vekova. Međutim, u trenutku kada Osmanlije dolaze i preuzimaju Ohrid, crkva biva pretvorena u tzv. Imaret džamiju. Osim crkve, na ovom prostoru postojala je i grobnica Svetog Klimenta Ohridskog. Ostaci Imaret džamije uklonjeni su 1999. godine, te je došlo do restauracije Klimentove crkve.
U okviru kompleksa bila je smeštena čuvena Ohridska škola: U manastiru oko crkve u vreme Svetog Klimenta bila je smeštena Ohridska škola, koja je predstavlja centar slovenske pismenosti i kulture. Dela Klimenta Ohridskog predstavljaju remek dela srednjevekovne slovenske književnosti, budući da je on bio prvi autor književnih dela među južnim Slovenima.

Značaj Plaošnika
Religiozni lokalitet Plaošnik ima ogromnu istorijsku i kulturnu vrednost kako za sam grad Ohrid, tako i za čitavu istoriju slovenske književnosti i hrišćanstva na ovim prostorima. Zbog svega toga, arheološka istraživanja na prostoru Plaošnika vrše se povremeno i sistematski, budući da je mesto puno novih saznanja i informacija. Osim toga, rekonstrukcija crkve i obnova univerziteta Svetog Klimenta doprinose dodatnim saznanjima i širenju svesti o značaju ovog mesta.

Obnova Klimentovog Univerziteta pokrenuta je 2007. godine: Odbor za obnovu ovog univerziteta sačinjen je od značajnih naučnika i crkvenih službenika, koji se ujedno nalaze na čelu ovog projekta. Biće izgrađeni novi objekti u sklopu kojih će se nalaziti muzej, galerija ikona i stari rukopisi iz Muzeja Ohrida. Jedan deo je predviđen za Makedonsku pravoslavnu crkvu.
Arheološka istraživanja Plaošnika dovela su do otkrivanja mnogih značajnih predmeta: 1999. godine su na prostoru Plaošnika pronađeni krstionica bazilike i pod pokriven mozaikom. Pored toga, otkriveno je skoro 3000 novčića koji pripadaju 16. veku. Takođe, u toku je iskopavanje manastirskog konaka i Univerziteta koji su se nalazili u blizini.

Kako doći do Plaošnika?
Plaošnik se nalazi 250 m od Samuilove tvrđave, a smešteno je na južnoj strani brda. Do Plaošnika je moguće doći automobilom skroz ispred samog lokaliteta, a potom je potrebno pešačiti nekoliko minuta do samog mesta.

Automobilom: Ukoliko se krećete iz centralnog dela Ohrida, do Plaošnika je moguće doći tako što ćete pratiti ulicu Bulevara Turistička, a potom se na kružnom toku isključiti ka ulici Abas Emin. Nakon te ulice nastavljate dalje ulicom Sveti Kiril i Metodij, koja će vas voditi pored Samuilove tvrđave, a potom sve do lokaliteta. Ako se krećete iz suprotnog pravca grada, potrebno je pratiti put P1301 sve do kružnog toka, gde se isključujete ka ulici Abas Emin, odnosno Sveti Kiril i Metodij. Dalje put ide istom trasom.