Gamzigrad - Najbitnije informacije

Gamzigrad predstavlja arheološko nalazište nadomak Zaječara, u delu Istočne Srbije. Smešten je u sklopu čuvene antičke rimske carske palate pod nazivom Feliks Romulijana, a od 29. juna 2007. godine se nalazi na listi UNESCO-voj listi svetske kulturne baštine. U pitanju je rezidencija rimskog cara Gaja Valerija Maksimijana Galerija, Dioklecijanovog zeta. Danas Gamzigrad predstavlja jedan od najautentičnijih prikaza rimske vladavine na tlu Srbije,

Istorija Gamzigrada
Postojanje Gamzigrada i sama njegova namena dugo je bila pod velom tajne, a brojni istoričari nisu mogli do kraja da otkriju čemu je služila ova palata i kada je nastala.

Prvi stanovnici na tlu Gamzigrada postojali još u III milenijumu p.n.e: Tragovi boravka prvih stanovnika na tlu Gamzigrada otkriveni su severno od bedema i unutar samog naselja. Od nalaza su na raspolaganju kamene sekire iz perioda mlađeg kamenog doba, kao i ulomci grnčarije i bronzanog nakita iz starijeg gvozdenog doba.
Tokom istorije, Gamzigrad je više puta napuštan i pustošen: Početkom 4. veka na teritoriji Gamzigrada počinju da se grade hramovi, palate i građevine za smeštaj vojske i gostiju. Nebrzo potom Gamzigrad je stradao u najezdi Huna, da bi kasnije kroz istoriju ovu teritoriju pustošili i Avari, stanovnici Vizantije, pa i Turci.
Otkrivanjem natpisa FELIX ROMULIJANA razrešeno je pitanje Gamzigrada: 1984. godine otkriven je čuveni natpis Felix Romulijana, kojim je rešeno pitanje dugo 150 godina. Ovaj naslov predstavlja mesto u kome je rođen, a kasnije i sahranjen vladar Galerije.

Značaj Gamzigrada

Palata u Gamzigradu je nazvana po majci Romula: Gaj Valerije je svoju palatu nazvao Romulijana, po majci Romula, što je kasnije posvedočeno brojnim istraživanjima. Ona nikada nije ni dovršena, a u 4. veku je posed prepušten hrišćanskoj crkvi. Nakon najezde Slovena, ona je bivala napuštena.
Gamzigrad danas predstavlja moćan grad sa svedočenjima o snazi Rimskog carstva: U Gamzigradu danas možete videti grobnice najvišeg ranga, mermernu statuu konjanika iz Trakije, kao i kružnu građevinu sa stubovima, čija se namena još uvek nije otkrila.

Kako doći do Gamzigrada?
Budući da se Gamzigrad nalazi nadomak Zaječara, do njega se može doći automobilom iz bilo kog pravca.

Automobilom: Ukoliko se krećete iz Beograda, najbolje bi bilo da pratite putanju E75, a potom odvajanje ka E761 kod mesta Glavica. Za ovo putovanje biće vam potrebno oko dva ipo sata. Ukoliko se, pak, krećete iz pravca juga Srbije, najbolje bi bilo da iz pravca Vranja, Leskovca ili Niša pratite putanju A2 sve do Paraćina, a potom E761.