Manastir Gornjak – najbitnije informacije
Manastir Gornjak se nalazi na proširenom platou Mlave, u Gornjačkoj klisuri. Zadužbina je cara Lazara a obzirom da je zbog svog položaja bio van granica tranzitnih pravaca uspeo je da se održi. Podignut je 1381. godine. Inspiracija je poznate pesme Đure Jakšića, Put u Gornjak.
Odlike manastira Gornjak
Kada je srpska država pala pod tursku vlast 1459. godine, manastir je doživeo brojna oštećenja. Imao je svoju parohiju sa devedeset devet domova. Dva puta je obnavljan za vreme Turaka a najgoru sudbinu je doživeo u Drugom svetskom ratu kada je spaljen od strane Nemaca. Tada su uništene mnogobrojne dragocenosti poput povelje kneza Lazara, barjak cara Dušana itd. Nakon oslobođenja Srbije je dozidan. Današnji manastir Gornjak podseća na staru manastirsku crkvu, osim što leži na starim temeljima. Pravi manastir je izgrađen u pećini, iznad današnjeg. Njegova jedinstvena odlika jeste živopisnost unutrašnjih strana zidova sa remek delima duborezačke veštine i ikonostasom iz devetnaestog veka. U sklopu ovog vrednog kulturno-istorijskog spomenika nalazi se i savremeno uređen konak za smeštaj gostiju, kao i lepi tereni za kampovanje pored Mlave. Zaštićen je kao spomenik kulture od velikog značaja.
Šta videti
Istorija manastira i njegovi posedi je nešto što ga duboko povezuje sa verom i duhom srpskog naroda. Ukoliko posetite ovu svetinju srpske religije posebnu pažnju obratite na:
- Kapelu Grigorja Sinajita: Kapela koja se nalazi u strmoj pećini iznad manastira, posvećena svetom Nikoli.
- Živopis: Ostaci radova iz osamnaestog i devetnaestog veka, među kojima je najupečatljiviji fresko portret cara Lazara.
- Stari i novi konak: Prizemna zgrada gde obitavaju monasi.
Kako doći do manastira Gornjak?
Manastir se nalazi na osamanaest kilometara od Petrovca, u blizini tvrđave Ždrelo. Do njega se stiže glavnim putem preko Leskovca.
Dodatne informacije
U manastir se mora ući prikladno obučen, u odeći koja prekriva kolena i ramena.