Narodni muzej Niš - najbitnije informacije
Tokom 19. veka se povećalo interesovanje stranih putopisaca za Srbiju koji su počeli da prezentuje svoje prikupljene podatke. Time je započeta muzejska delatnost u Nišu. Članovi Muzejskog društa su u Nišu 1. aprila 1933. godine osnovali Narodni muzej koji je tada nosio ime Istorijski muzej i bio smešten u zgradi Učiteljskog doma. Među osnivačima su bili Adam Oršić Slavetić, Borivoje Gojković, Aleksandar Nenadović, Rudolf Bratanić i Borivoje Popović. Glavne delatnosti muzeja su prikupljanje, dokumentovanje, čuvanje, izučavanje i prezentovanje muzejskih vrednosti kao i širenje saznanja o istorijskim kontekstima iza njih. Svoje delatnosti danas prezentuje na više lokacija u Nišu koje su lako dostupne i prisutpačne.
Istorija Narodnog muzeja Niša
U međuratnom periodu muzejske aktivnosti su obuhvatale arheološko istraživačke radove u Nišu i okolnim predelima. Tada je izgrađena zgrada muzeja na Medijani i artefakti su bili razvrstani u 7 zbirki. Tadašnja muzejska postavka je bila jedna od najbogatijih u Srbiji zbog svoje široke zbirke eksponata, koncepcije i stručnosti rada. Savezničko bombardovanje Niša u Drugom svetskom ratu nije izostavilo ni zgradu muzeja kada je bomba uništila ogroman broj artefakta etnograske zbirke septembra 1944. godine. Zgrada muzeja je obnovljena 1945. godine.
Od 1947. muzej nosi ime Narodni muzej. Tada je započeta ponovna obnova zbirke što se činilo poklonima, otkupima i arheološkim istraživanjima. U prostorije u kojima se nalazi i danas je preseljen 1950. godine. U okviru ove zgrade nalazi se istorijsko odeljenje Muzej NOB-a. Stalna arheološka postavka muzeja smeštena je u zgradu bivše banke koja se nalazi u ulici Nikole Pašića. Prostor nekadašnje Sinagoge muzej je otkupio 1970. godine. Jeseni 2001. godine započeta je sanacija i renoviranje objekta Sinagoge kojima joj je vraćen stari sjaj i obeležja specifična za period osnivanja. U njoj se danas održavaju izložbe, koncerti, književne večeri. NATO bombardovanje je uništilo glavnu zgradu muzeja 1999. godine.
Značaj Narodnog muzeja Niša
- Zbornik” je naučno stručna publikacija Narodnog muzeja u kom se nalaze radovi radnika muzeja, kao i saradnika iz drugih kulturnih ustanova.
- Narodni muzej se stara o arheološkom nalazištu Medijana, spomeniku Ćele kula i memorijalnom muzeju “12. februar”.
- Kroz svoj rad muzej daje kontekst istorijskim događajima koji su bili ključni za stvaranje civilizacija i Niša danas, čuva ih i prezentuje mlađim generacijama.
Šta obavezno videti?
Muzejski fond čine arheološka, etnografska, istorijska i umetnička zbirka, odeljenje književne zaostavštine, edukacije, dokumentacije i konzervacije. Njih sačivanja 40.000 predmeta, zbirke Stevana Sremca i Branka Miljkovića. U okviru muzeja nalaze se i fotolaboratorija i biblioteka sa preko 14.000 publikacija. Donacija likovnog umetnika Moše Šoamovića sadržala je posebu kolekciju crteža njegovih savremenika, ali veći deo radova je uništen u bombardovanju 1944. godine. Zbirka istorije umetnosti poseduje 858 slika, crteža, grafika i skulptura i nastala je u periodu između 1964. i 1969. godine. Istorijska zbirka je najduže deo muzeja i postoji od njegovog osnivanja, njen najveći deo oštećen je u bombradovanju 1944. godine. Eksponati arheološke zbirke su većinski iz kasnoantičkog vremena, pored vizantijskog i srednjevekovnog perioda.
U stalnoj postavci Arheološke sale nalaze se:
- Predmeti iz praistorije stari preko 1000 godina
- Predmeti iz doba vladavine Rimljana
- Ostaci ograde rimske vile sa lokaliteta Medijana
- Predmeti iz srednjeg veka
Posetom muzeju se, između ostalog, mogu videti i:
- Praistorijski predmeti sa raznih nalazišta u Nišu i okolini
- 1500 antičkih predmeta iz svih sfera života
- Novac: grčki, vizantijski i srednjovekovni
- Oružje
- Fotografije
- Razglednice
- Vojna i slična odlikovanja
Cena ulaznica:
- Besplatan ulaz na svim lokacijama je obezbeđen deci mlađoj od 7 godina, članovima udruženja osoba sa invaliditetom, pripadnicima vojske MUPa Srbije, članovima Muzejskog društva Srbije (uz identifikaciju) i članovima ICOMa.
- Cene ulaznica se kreću od 150 do 300 dinara, dok je ulaz u Galeriju Sinagoga uvek besplatan.
- Moguća je organizacija grupnih poseta uz prethodnu najavu.
Radno vreme:
- Arheološka sala : utorak- petak 10:00-17:00 ; Vikend 10:00-15:00
- Galerija Sinagoga: utorak-petak 12:00-18:00 ; Vikend 10:00-15:00
Kako doći do Narodnog muzeja Niša?
Arheološka sala kao glavni izložbeni prostor sa stalnom postavkom se nalazi u samom centru grada.
- Peške: 2 minuta hoda od centra grada kroz ulicu Nikole Pašić
- Taksi: Prvi Taxi 018 /4500005, Bros Taxi 018 /4155541, City Taxi 0800 / 000022