Markovo kale - osnovne informacije
Izdignut na brdu, na samo 4 kilometra severno od Vranja, nalazi se lokalitet koji predstavlja ostatke srednjovekovnog utvrđenja. Iako ga ime vezuje za Marka Kraljevića, za kog se veruje da je tu boravio, ovaj prostor ima još veći istorijski i kulturni značaj. Naime, arheološka istraživanja pokazala su da se ovde nalaze dokazi života još iz praistorijskog perioda. Veruje se da je grad koji je nekada ovde postojao podigao car Justinijan Prvi, još u VI veku. Nažalost, istraživanja ove atrakcije su prestala i danas ga niko ne održava. Ipak, to ne treba da vas spreči da ga posetite u malim grupama i uverite se sami koliko je to mesto bilo značajno za ljudsku civilizaciju kroz vreme.
Marko Kraljević i istorija lokaliteta
Zbog svog strateškog položaja, na 750 metara nadmorske visine, ovo je predstavljalo savršeno mesto za utvrđenje. Njega je, prema predanju, Marko Kraljević koristio da bi branio od Turaka Vranje, koje mu je bilo povereno. Od XIII do XV veka pojavljuje se u spisima i dokumentima toga doba, da bi kasnije ostalo sasvim zaboravljeno. Ipak, sačuvale su se i legende koje govore o boravku Marka Kraljevića na ovom mestu, kao i nastanku naziva planina koje ga okružuju - Plačkovicu i Krstilovicu.
Mnogo je priča, verovanja i pretpostavki koje se ređaju oko ovog utvrđenja, ali ne postoje tačni podaci o tome kada je tačno sagrađeno, kada je srušeno, i kako je tačno izgledalo. Iako veliki broj lokaliteta u Vranju vezujemo za period Osmanske vlasti, ove ruševine čuvaju tragove mnogo ranijeg perioda. Na ovom području pronađeni su tragovi života koji datiraju iz, potencijalno, VI veka. Arheološka iskopavanja iz perioda 2003. godine iznela su na svetlost dana dokaze o postojanju vizantijskih tvrđava, koje su napuštene za vreme napada Huna u VI veku.
Gde se nalazi Markovo kale i kako doći do njega
Ostaci tvrđave se nalaze 4 kilometra severno od Vranja, na starom putu Vranje-Leskovac, u klisuri Gradske reke. Do njega možete doći:
- Automobilom se iz Vranja stiže za 15 minuta, putem Vranje-Vlase-Mijovce.
- Možete pozvati i taksi: Halo taxi 063/7-400-400; OK Taxi 061/4201-111; Moj Taxi 017 7101101.